Νησιά του Αιγαίου: Από πού πήραν το όνομά τους; (5)

Λειψοί: Σύμπλεγμα νησιών, μεγαλύτερο των οποίων είναι ο Λειψός ή Ληψός ή (η) Λειψώ. Πήρε το όνομά του από τα δύο κειψά (ελλιπή) κομμάτια που το απαρτίζουν.

Λέσβος: Ο Λέσβος ήταν γιος του Λαπίθη και έπλευσε από τη Θεσσαλία σε μια νήσο του Αιγαίου, όπου νυμφεύθηκε την Μήθυμνα, θυγατέρα του Μακαρέα, και ίδρυσε πόλη. Πόλη και νήσος πήραν το όνομά του. Πριν από την έλευση του βασιλόπουλου, το νησί λεγόταν Αιολίς, Λασίη, Ίσσα, Αιθώπη, Μυτωνίς, Πελασγία, ενώ ο θείος Όμηρος την αποκαλεί "Μάκαρος Έδος".

Το κάστρο στον Μόλυβο - Λέσβος

Γλωσσολογικώς η νήσος ετυμολογείται από τη λέξη λάσιος = πυκνός, δενδρόφυτος, πλήρης δασών, όπως και πράγματι ήταν .
Μήλος: Η νήσος Μήλος και η μηλιά πήραν το όνομά τους από τον Μήλο, έναν Δήλιο νέο, ο οποίος πήγε στον βασιλιά της Κύπρου, Κινύρα, όπου γνώρισε τον γιο του, Άδωνι, με τον οποίο συνδέθηκαν στενά, με παροιμιώδη φιλία. Ο Μήλος νυμφεύθηκε την Πελία, συγγενή του Αδώνιδος. Απέκτησαν έναν γιο, τον οποίο ονόμασαν επίσης Μήλο.

Μήλος - Κλέφτικο

Όταν ο πατέρας Μήλος πληροφορήθηκε τον θάνατο του Αδώνιδος, από τη λύπη του απαγχονίστηκε από ένα δένδρο που έκτοτε πήρε το όνομά του: Μήλος, μηλέα, μηλιά. Το ίδιο έκανε και η Πελία. Και η Αφροδίτη μεταμόρφωσε τον μεν Μήλο σε καρπό την δε Πελία σε πέλεια (=περιστέρα). Ο γιος Μ¨ηλος εστάλη με συνοδεία από την Κύπρο στη Δήλο και ίδρυσε πόλη σε μια παρακείμενη νήσο, που πήρε το όνομά του: Μήλος. Πρώτος εκεί δίδαξε την κουρά των αιγοπροβάτων, που για χάρη του ονομάστηκε μήλη, αλλά και την κατασκευή μάλλινων ενδυμάτων, και μήλο ονομάστηκε κάθε μικρό ζώο ή πρόβατο. 

Μύκονος: Το όνομα της Μυκόνου έλκει την καταγωγή του από τη ρίζα του ρ. μυκάομαι > μύζω, μυχθίζω, μυζήθρα, μυκηθμός, μύκησις, που σημαίνει πως εκεί υπήρχε μεγάλος αριθμός ζώων που μυκάζουν, άρα αιγοπροβάτων. Επομένως Μύκονος σημαίνει χώρα με έντονη αιγοπροβατοτροφία, κτηνοτροφία, άλλως πολύαιγος.

Κατ' άλλους, η νήσος ονομάστηκε από το μύδος / μύκος / μύσος, δηλαδή την πολλή υγρασία της.

Νάξος: ή Αξιά, είναι η μεγαλύτερη των Κυκλάδων νήσων και πριν ονομαστεί έτσι, λεγόταν Δία. Την αποίκησε πρώτος ο Νάξος, του Ενδυμίωνος ο γιος και τη μετονόμασε. 

Πορτάρα - η είσοδος του ναού του Απόλλωνος

Η αλήθεια του μύθου πρέπει να διασταυρωθεί και από την αλήθεια της γλώσσας. Πράγματι η Νάξος προκύπτει από το ρ. νάω / νήχω, που σημαίνει πλέω, κολυμβά, άρα Νάξος = η κολυμβώσα.

Νίσυρος: Η Νίσυρος (ή Νίσερο) δεν είναι παρά η πέτρα που απέσπασε ο Ποσειδώνας με την τρίαινά του από το ακρωτήριο Χελώνα της Κω και την πέταξε στον γίγαντα Πολυβώτη. Αυτός είναι που καταπλακωμένος, βαριανασαίνει και η ανάσα του βγαίνει καυτή από τους κρατήρες στο κέντρο του νησιού!

Γλωσσολογικά σημαίνει τη συρόμενη επί των υδάτων (από τις ρίζες νε- + συρ-). Ή από τη νήσο Σάρο, που βρίσκεται βόρεια της Καρπάθου (Νέα + Σάρος = Νίσυρος).

Οινούσσες: Οι Οινούσσες ή Αγνούσες είναι εννέα μικρά νησάκια μεταξύ Χίου και της απέναντι ασιατικής ξηράς. Πήραν το όνομά τους από το κύριο προϊόν τους, τον οίνο.

Πάρος: Περίφημη για τα λευκά μάρμαρά της, ονομάστηκε έτσι από το "παρά την άλα" (παραλία), παρά την θάλασσα,. αυτή που δίνει μάχη με τη θάλασσα και τα κύματα. Αλλά και γιατί ήταν πόρος - οδός πλοίων.

Πάτμος: Το νησί της Αποκαλύψεως ετυμολογείται από τη ρίζα πατ- (> πατέω) > πόντος, και σημαίνει πέρασμα.

Πάτμος

Συνεχίζεται...