Στη Δυτική περιοχή της ινδικής υποηπείρου, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το κράτος του Πακιστάν, έγινε πριν από αιώνες η συνάντηση των λαών της Ινδίας και της Ελλάδας. Αρχαίοι 'Ελληνες συγγραφείς, όπως ο Ηρόδοτος, μας ενημερώνουν ότι από τον 6ο π.Χ αιώνα υπήρχαν εκεί 'Ελληνες, αλλά και Βουδιστικά κείμενα, όπως το "Majjihima Nakaya", αναφέρονται σε "Κράτος Ελλήνων" την εποχή του Βούδα τον 6ο π.Χ. αιώνα στον Καύκασο (Hindukush), εκεί που σήμερα ζουν οι Καλάς. Η παρουσία των Ελλήνων στην ινδική υποήπειρο γίνεται περισσότερο αισθητή μετά τον 4ο π.Χ. αιώνα:
1. Με την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου που διέσχισε τη χώρα του Ινδού (327-326 π.Χ).
2. Με την ανάπτυξη των ελληνικών Βασιλείων της Βακτρίας και της Ινδίας για τρεις περίπου αιώνες μετά τον Αλέξανδρο.
3. Με την άνθιση της Ελληνοβουδιστικής τέχνης της "Gadhara" για άλλους πέντε αιώνες.
Η χώρα του Πακιστάν καθίσταται ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τους 'Ελληνες, όχι μόνο για το ιστορικό παρελθόν της αλλά και για το παρόν της. Ο σημερινός επισκέπτης ακούει έκπληκτος τους φιλόξενους πολίτες αυτής της Χώρας να φέρουν με πολλή υπερηφάνεια το όνομα "Σικαντέρ Αζάμ" (Αλέξανδρος ο Μέγας). Να μιλούν για τις 6 Αλεξάνδρειες που υπάρχουν στη Χώρα τους, μεταξύ των οποίων είναι η Νίκαια-Αλεξάνδρεια και η Βουκεφάλεια-Αλεξάνδρεια. Να εμπιστεύονται την "Younani Medicine", δηλαδή την ελληνική Ιατρική, παιδί της Ιπποκράτειας, που έφερε μαζί του ο Αλέξανδρος. 'Εκπληκτος ο 'Ελληνας επισκέπτης των Μουσείων του Πακιστάν στο Καράτσι, στη Λαχώρη, στο Πεσάβαρ, στα Τάξιλα, διαβάζει γραμμένα στα ελληνικά τα ονόματα των 41 Ελλήνων Βασιλέων της Βακτρίας και της Ινδίας πάνω στα χρυσά και αργυρά τους νομίσματα: Δημήτριος, Μένανδρος, Αγαθοκέλεια ... Βλέπει το Βούδα με τα Απολλώνια χαρακτηριστικά, ντυμένο με τον ελληνικό χιτώνα, και διακρίνει στα ανάγλυφα της Gadhara, δίπλα στις Βουδιστικές Θεότητες, Ελληνικές, όπως του Δία και της Αθηνάς. Ανάμεσα στους κορινθιακούς κίονες και τις πέτρινες γιρλάντες με τ’ αμπελόφυλλα, τους κισσούς και τους ερωτιδείς, τους Τρίτωνες και τους 'Ατλαντες, τα ανάγλυφα με τις βακχικές σκηνές και τους ελληνικούς χιτώνες των αγαλμάτων, ξεχνά την απόσταση που χωρίζει το Πακιστάν από την Ελλάδα της Μεσογείου.
Η ΦΥΛΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΣ
Οι 3.000 Καλάς ζουν σε 30 περίπου οικισμούς, πάνω στις απόκρημνες πλαγιές του Ινδικού Καυκάσου (Hindukush), σε υψόμετρο 2.500 μέτρων. Η παράδοση τους θέλει απογόνους των στρατιωτών του Μ.Αλεξάνδρου που παρέμειναν στις περιοχές αυτές, όταν ο στρατός του μεγάλου στρατηλάτη διέσχιζε τον ινδικό Καύκασο οδεύοντας προς Νότο. Η φυλή αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μας, γιατί δεν έχει εξισλαμισθεί και διατηρεί μια μοναδική στον κόσμο παράδοση με στοιχεία από την αρχαία ελληνική στη θρησκεία, έθιμα, μουσική, γλώσσα κ.λπ.
Η
θρησκεία τους είναι πολυθεϊστική. Πατέρας των θεών και των ανθρώπων
είναι ο DI ZAU
(Δίας-Ζευς). Το όνομά του σημαίνει «αυτός που δίνει ζωή»
μιας και οι λέξεις «DI» και «ZAU» σημαίνουν «Δίδω» και «Ζωή» αντίστοιχα.
Τον πατέρα των θεών τον αποκαλούν και
"Raintagarau" (Παντοκράτωρ)
που σημαίνει αυτόν που «τα πάντα ελέγχει και κυβερνά».
Η θεότητα του σπιτιού, της οικογένειας και της κοινότητας
είναι η «Tsestak» (Εστία). Κάθε σπίτι έχει μια γωνιά αφιερωμένη σ'
αυτήν και κάθε οικισμός ένα ναό, όπου συγκεντρώνονται για
τις τελετές τους.
Στα δάση, στα ποτάμια, στις κορυφές των βουνών κατοικούν
διάφορα Πνεύματα (Νύμφες), που πολλές φορές βοηθούν τους Καλάς μέσω
«διαμέσων» ανθρώπων οι οποίοι μπορούν και επικοινωνούν μαζί τους.
Προστάτης των ποιμένων είναι ο
"Sagikor" με ιδιαίτερο ιερό, που δέχεται προσφορές όταν οι
ποιμένες κατεβαίνουν από τα υψώματα στα χωριά τους.
Το τελετουργικό της θυσίας ακολουθεί την αρχαία ελληνική
παράδοση, αφού και εδώ ο κέδρος και η βελανιδιά είναι τα ιερά δένδρα του
DI ZAU. Ο καπνός των κλαδιών που καίγονται ευχαριστεί τους θεούς. Αυτοί
που συμμετέχουν στη θυσία πρέπει να κάνουν
καθαρτήριο λουτρό με νερό πηγής ή με μούστο
από σταφύλια που έκοψαν πρόσφατα. Με το αίμα του ζώου
ραντίζουν το βωμό και τη φωτιά που έχουν ανάψει. Κατά τη διάρκεια της
τελετής όλοι οι άνδρες προσεύχονται μεγαλόφωνα στους θεούς. Οι γυναίκες
δεν συμμετέχουν. Τα κέρατα του θυσιαζόμενου ζώου κοσμούν τις προσόψεις
των σπιτιών, αφού το δικέρατο σύμβολο παραμένει ακόμα ιερό στον τόπο
τους από τότε που ο μεγάλος
στρατηλάτης το υιοθέτησε, όταν επισκέφθηκε το Ιερό του
'Αμμωνα Δία στην όαση Σίβα.
Οι Καλάς ακολουθούν σήμερα τα ίδια αρχαία έθιμα, δηλαδή καθαρτήρια λουτρά, ψήσιμο ειδικών άρτων, πυρσοφορίες, σεξουαλικά πειράγματα, προσφορά τροφών στους προγόνους τους κ.α. Στις θρησκευτικές εορτές που παρευρίσκονται και γυναίκες εκτελούνται γυναικείοι κυκλικοί χοροί. Οι γυναίκες είναι πιασμένες σε κύκλο με τα χέρια πλεγμένα πίσω από την πλάτη και συνοδεύουν το χορό με τραγούδι. Η οργανική συνοδεία που βρίσκεται στο κέντρο του κύκλου είναι ένα μεγάλο νταούλι, ξύλινες φλογέρες και τοξοειδής άρπα με τέσσερις χορδές που θυμίζει την αρχαιοελληνική λύρα. Μέσα στη θάλασσα των μουσουλμάνων της Ασίας, οι Καλάς είναι οι μόνοι που παράγουν κρασί και το χαίρονται στις γιορτές και στις συνάξεις τους. Η γλώσσα τους έχει στοιχεία από τα Περσικά, τα Σανσκριτικά και τα Ελληνικά, αφού βρίσκουμε λέξεις που έχουν κοινές ρίζες με τη δική μας γλώσσα.
| ΝΟΜ | όνομα |
| ΠΑΡΕΙΜ | πορεύομαι, διαβαίνω εκ του πάρειμι |
| ΧΕΜΑΝ | χειμώνας |
| ΙΛΑ | έλα |
| ΔΟΝΤΟΥΓΙΑ | δόντια |
| DI | δίδω |
| ΙΣΠΑΤΑ | χαιρετισμός, εκ του ασπάζομαι. Γι' αυτό φιλιούνται |
| όταν συναντιούνται μετά από καιρό |
Η ενδυμασία των γυναικών μοιάζει πολύ με τον αρχαίο χιτώνα. Το φόρεμά τους είναι μαύρο και είναι κεντημένο στα μανίκια, γύρω από το λαιμό και στον ποδόγυρο. Το χτένισμά τους είναι χαρακτηριστικό με τις πέντε πλεξούδες που το αποτελούν. Το γιορτινό καπέλο τους φέρει φούντα και κατά τη διάρκεια των γιορτών τους κοσμείται με φτερά και αρωματικά κλαδιά. Μοιάζει με το λοφίο περικεφαλαίας της Μακεδονίτικης στολής. τα θαλασσινά κοχύλια είναι απαραίτητο κόσμημα των καπέλων τους, πιθανό κατάλοιπο της θαλασσινής καταγωγής τους. Οι άνδρες μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα φορούσαν χιτώνιο-σάκο που το ονόμαζαν "Σακάτσι". Το καπέλο τους θυμίζει την αρχαία μακεδονική Καυσία. Ο τρόπος κατασκευής των σπιτιών τους έχει πολλά κοινά στοιχεία με το μακεδονίτικο σπίτι. Είναι κτισμένα με πέτρες και ξύλα και με εξώστη στο πάνω πάτωμα. Στις προσόψεις των σπιτιών τους υπάρχουν ξυλόγλυπτα μοτίβα που παραπέμπουν σε ανάλογα ελληνικά (μαίανδροι, ρόδακες, γεωμετρικά σχήματα και ακτινωτά αστέρια). Από παράδοση κάθονται σε καρέκλες και σκαμνιά, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τρόπο των Ασιατών που κάθονται οκλαδόν. Ο Πακιστανικός οργανισμός Τουρισμού τους προβάλλει ως απογόνους των στρατιωτών του Μ. Αλεξάνδρου. 'Ετσι πολλοί επισκέπτονται τις κοιλάδες τους για να γνωρίσουν τη μοναδική αυτή φυλή.
Η μακεδονική φυλή των Καλάς απειλείται από το Ισλάμ
Η
αρχαιοελληνική πολυθεϊστική θρησκεία της φυλής των Καλάς, η οποία
έλκει την καταγωγή της από τους Μακεδόνες στρατιώτες του Μεγάλου
Αλεξάνδρου, βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο από φανατικούς Ισλαμιστές.
Της Rebecca Conway
Μετάφραση: MacedoniaHellenicLand.Eu
Κοιλάδα Μπαμπορέτ, Πακιστάν- Φωλιασμένη ανάμεσα στις κοιλάδες του ορεινού βορειοδυτικού Πακιστάν, η μικροσκοπική θρησκευτική κοινότητα των Καλάς, που ισχυρίζεται καταγωγή από το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση από εξτρεμιστές, οι οποίοι το έχουν βάλει σκοπό να τους προσυλητίσουν στο Ισλάμ.
Οι Καλάς, οι οποίοι αριθμούν μόλις 3.500 άτομα επί του πληθυσμού του Πακιστάν των 180 εκατομμυρίων κατοίκων, κατοικούν σε τρεις κοιλάδες κατά μήκος των συνόρων με το Αφγανιστάν. Εδώ και αιώνες ασκούν τον πολυθεϊσμό και θυσιάζουν ζώα, χωρίς παρεμβάσεις από τα μέλη της μουσουλμανικής πλειοψηφίας του Πακιστάν.
Τώρα όμως βρίσκονται κάτω από τον ολοένα και μεγαλύτερο κίνδυνο του προσηλυτισμού από μουσουλμάνους μαχητές ακριβώς απέναντι από τα σύνορα, και από μια σκληροπυρηνική ερμηνεία του Ισλάμ η οποία υφέρπει μέσα στην υπόλοιπη κοινωνία - όπως ανακάλυψε ο Pook Shireen.
Αφού έχασε τις αισθήσεις του κατά τη διάρκεια ενός αυτοκινητικού ατυχήματος, ένα νεαρό μέλος της παραστρατιωτικής οργάνωσης 'Πρόσκοποι Τσιτράλ' (Chitral Scouts) ξύπνησε για να διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονταν μαζί του τον είχαν προσηλυτίσει στο Ισλάμ.
"Μερικοί από τους μουσουλμάνους εδώ προσπαθούν να επηρεάσουν τους Καλάς ή να τους ενθαρρύνουν με το να τους διαβάζουν ορισμένους στίχους από το Κοράνι», είπε η μητέρα του, Σινγεράι Μπίμπι (Shingerai Bibi).
"Οι άντρες που ήταν μαζί του, διάβασαν στίχους του Κορανίου και στη συνέχεια, όταν ξύπνησε, του είπαν,'Είσαι προσηλυτισμένος τώρα το Ισλάμ.' Κι έτσι αλλαξοπίστησε."
Αυτό ήταν ένα σοκ για την οικογένειά του. Αλλά ήταν τυχερός σε σύγκριση με άλλες θρησκευτικές μειονότητες που απειλούνται από τον αυξανόμενο θρησκευτικό συντηρητισμό που αποσταθεροποιεί το Πακιστάν, έναν οπλισμένο με πυρηνικά σύμμαχο των ΗΠΑ.
Τον Μάιο του 2010, πάνω από 80 Αχμάντι, μέλη μιας μουσουλμανικής μειονότητας, που ωστόσο θεωρείται από το Πακιστάν ως μη μουσουλμανική, σκοτώθηκαν σε επιθέσεις σε δύο τζαμιά στη Λαχόρη.
Στη συνέχεια, φέτος τον Μάρτιο (2011), ο υπουργός τών Χριστιανικών μειονοτήτων, Σαχμπάζ Μπατί (Shahbaz Bhatti), ο οποίος είναι επιφορτισμένος με την προστασία ομάδων όπως οι Καλάς, δολοφονήθηκε έξω από το σπίτι του στην πρωτεύουσα, Ισλαμαμπάντ, σε μια επίθεση της οποίας την ευθύνη ανέλαβαν οι πακιστανοί Ταλιμπάν.
Της Rebecca Conway
Μετάφραση: MacedoniaHellenicLand.Eu
Κοιλάδα Μπαμπορέτ, Πακιστάν- Φωλιασμένη ανάμεσα στις κοιλάδες του ορεινού βορειοδυτικού Πακιστάν, η μικροσκοπική θρησκευτική κοινότητα των Καλάς, που ισχυρίζεται καταγωγή από το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση από εξτρεμιστές, οι οποίοι το έχουν βάλει σκοπό να τους προσυλητίσουν στο Ισλάμ.
Οι Καλάς, οι οποίοι αριθμούν μόλις 3.500 άτομα επί του πληθυσμού του Πακιστάν των 180 εκατομμυρίων κατοίκων, κατοικούν σε τρεις κοιλάδες κατά μήκος των συνόρων με το Αφγανιστάν. Εδώ και αιώνες ασκούν τον πολυθεϊσμό και θυσιάζουν ζώα, χωρίς παρεμβάσεις από τα μέλη της μουσουλμανικής πλειοψηφίας του Πακιστάν.
Τώρα όμως βρίσκονται κάτω από τον ολοένα και μεγαλύτερο κίνδυνο του προσηλυτισμού από μουσουλμάνους μαχητές ακριβώς απέναντι από τα σύνορα, και από μια σκληροπυρηνική ερμηνεία του Ισλάμ η οποία υφέρπει μέσα στην υπόλοιπη κοινωνία - όπως ανακάλυψε ο Pook Shireen.
Αφού έχασε τις αισθήσεις του κατά τη διάρκεια ενός αυτοκινητικού ατυχήματος, ένα νεαρό μέλος της παραστρατιωτικής οργάνωσης 'Πρόσκοποι Τσιτράλ' (Chitral Scouts) ξύπνησε για να διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονταν μαζί του τον είχαν προσηλυτίσει στο Ισλάμ.
"Μερικοί από τους μουσουλμάνους εδώ προσπαθούν να επηρεάσουν τους Καλάς ή να τους ενθαρρύνουν με το να τους διαβάζουν ορισμένους στίχους από το Κοράνι», είπε η μητέρα του, Σινγεράι Μπίμπι (Shingerai Bibi).
"Οι άντρες που ήταν μαζί του, διάβασαν στίχους του Κορανίου και στη συνέχεια, όταν ξύπνησε, του είπαν,'Είσαι προσηλυτισμένος τώρα το Ισλάμ.' Κι έτσι αλλαξοπίστησε."
Αυτό ήταν ένα σοκ για την οικογένειά του. Αλλά ήταν τυχερός σε σύγκριση με άλλες θρησκευτικές μειονότητες που απειλούνται από τον αυξανόμενο θρησκευτικό συντηρητισμό που αποσταθεροποιεί το Πακιστάν, έναν οπλισμένο με πυρηνικά σύμμαχο των ΗΠΑ.
Τον Μάιο του 2010, πάνω από 80 Αχμάντι, μέλη μιας μουσουλμανικής μειονότητας, που ωστόσο θεωρείται από το Πακιστάν ως μη μουσουλμανική, σκοτώθηκαν σε επιθέσεις σε δύο τζαμιά στη Λαχόρη.
Στη συνέχεια, φέτος τον Μάρτιο (2011), ο υπουργός τών Χριστιανικών μειονοτήτων, Σαχμπάζ Μπατί (Shahbaz Bhatti), ο οποίος είναι επιφορτισμένος με την προστασία ομάδων όπως οι Καλάς, δολοφονήθηκε έξω από το σπίτι του στην πρωτεύουσα, Ισλαμαμπάντ, σε μια επίθεση της οποίας την ευθύνη ανέλαβαν οι πακιστανοί Ταλιμπάν.
Αρμονική συνύπαρξη
Οι καταπράσινες κοιλάδες των Καλάς, κάτω από τις χιονισμένες κορυφές του Χίντου Κους (Hindu Kush), αποτελούν μαγνήτη για τους τουρίστες, τόσο για το τοπίο όσο και για τους ανθρώπους, οι οποίοι είναι γηγενείς στην περιοχή.
Οι περισσότεροι Καλάς είναι ξανθοί και με ανοιχτόχρωμα μάτια, γεγονός το οποίο, όπως λένε, αποδεικνύει την καταγωγή τους από το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που πέρασε από την περιοχή τον 4ο αιώνα π.Χ. για να εισβάλει στην Ινδία. Η κοινότητα παρασκευάζει το δικό της κρασί και οι γυναίκες δεν φορούν μαντίλα.
Ωστόσο, η ομαλή συνύπαρξη μεταξύ των Καλάς και των μουσουλμάνων έχει ξεθωριάσει τους τελευταίους μήνες και η περιοχή υποφέρει από πολλές θρησκευτικές εντάσεις οι οποίες καταστρέφουν και το υπόλοιπο Πακιστάν.
Οι προσηλυτισμοί προκαλούν διασπάσεις μεταξύ των Καλάς - όσοι προσηλυτίζονται γίνονται αμέσως απόβλητοι, ενώ από πολλούς περιγράφονται ως "νεκροί για τις οικογένειές τους."
"Όταν ένας Καλάς αλλαξοπιστήσει, δεν ζούμε μαζί τους στα σπίτια μας πια," είπε ο αγρότης Αζίλ Καν (Asil Khan), καθισμένος στο μπαλκόνι ενός γείτονα.
"Οι γιορτές μας και ο πολιτισμός μας διαφέρουν. Δεν μπορούν να συμμετέχουν στις γιορτές μας ή στον τρόπο που ζούμε."
Κάποιοι στην περιοχή ανησυχούν τόσο πολύ ώστε πιστεύουν ότι ο διαχωρισμός είναι ο μόνος τρόπος για να προστατευτούν οι Καλάς.
"Θα πρέπει να διώξουμε τους μουσουλμάνους από την κοιλάδα για να κάνουμε περισσότερο χώρο για τους Καλάς", δήλωσε ο Σοχόρ Γκιούλ, μέλος της συνοριακής αστυνομίας από την φυλή των Καλάς, ο οποίος ζει στην κοιλάδα Ρουμπούρ. "Αυτή η περιοχή θα πρέπει να είναι μόνο για εμάς. Δεν μας αρέσουν αυτοί οι προσηλυτισμοί. Διαταράσσουν τον πολιτισμό μας και τις γιορτές μας και μειώνουν τους αριθμούς μας."
Οι καταπράσινες κοιλάδες των Καλάς, κάτω από τις χιονισμένες κορυφές του Χίντου Κους (Hindu Kush), αποτελούν μαγνήτη για τους τουρίστες, τόσο για το τοπίο όσο και για τους ανθρώπους, οι οποίοι είναι γηγενείς στην περιοχή.
Οι περισσότεροι Καλάς είναι ξανθοί και με ανοιχτόχρωμα μάτια, γεγονός το οποίο, όπως λένε, αποδεικνύει την καταγωγή τους από το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που πέρασε από την περιοχή τον 4ο αιώνα π.Χ. για να εισβάλει στην Ινδία. Η κοινότητα παρασκευάζει το δικό της κρασί και οι γυναίκες δεν φορούν μαντίλα.
Ωστόσο, η ομαλή συνύπαρξη μεταξύ των Καλάς και των μουσουλμάνων έχει ξεθωριάσει τους τελευταίους μήνες και η περιοχή υποφέρει από πολλές θρησκευτικές εντάσεις οι οποίες καταστρέφουν και το υπόλοιπο Πακιστάν.
Οι προσηλυτισμοί προκαλούν διασπάσεις μεταξύ των Καλάς - όσοι προσηλυτίζονται γίνονται αμέσως απόβλητοι, ενώ από πολλούς περιγράφονται ως "νεκροί για τις οικογένειές τους."
"Όταν ένας Καλάς αλλαξοπιστήσει, δεν ζούμε μαζί τους στα σπίτια μας πια," είπε ο αγρότης Αζίλ Καν (Asil Khan), καθισμένος στο μπαλκόνι ενός γείτονα.
"Οι γιορτές μας και ο πολιτισμός μας διαφέρουν. Δεν μπορούν να συμμετέχουν στις γιορτές μας ή στον τρόπο που ζούμε."
Κάποιοι στην περιοχή ανησυχούν τόσο πολύ ώστε πιστεύουν ότι ο διαχωρισμός είναι ο μόνος τρόπος για να προστατευτούν οι Καλάς.
"Θα πρέπει να διώξουμε τους μουσουλμάνους από την κοιλάδα για να κάνουμε περισσότερο χώρο για τους Καλάς", δήλωσε ο Σοχόρ Γκιούλ, μέλος της συνοριακής αστυνομίας από την φυλή των Καλάς, ο οποίος ζει στην κοιλάδα Ρουμπούρ. "Αυτή η περιοχή θα πρέπει να είναι μόνο για εμάς. Δεν μας αρέσουν αυτοί οι προσηλυτισμοί. Διαταράσσουν τον πολιτισμό μας και τις γιορτές μας και μειώνουν τους αριθμούς μας."
Το
θέμα των γιορτών των Καλάς προβάλλεται συχνά σε αυτές τις στενές
κοιλάδες, όπου οι προσεγμένες καλλιέργειες καλαμποκιού καλύπτουν όλη
την επίπεδη γη που υπάρχει, και τα ξεχωριστά ξύλινα σπίτια των Καλάς
καλύπτουν τα τείχη της κοιλάδας.
Οι γιορτές των Καλάς, είτε με κίνητρο την εποχιακή αλλαγή, είτε για να προσευχηθούν για μια καλή συγκομιδή, περιλαμβάνουν υπνωτικό χορό και θυσίες ζώων, που τροφοδοτούνται από το κρασί με το οποίο οι Καλάς στολίζουν τις συγκεντρώσεις τους.
Οι προσηλυτισμένοι στο Ισλάμ λένε ωστόσο ότι αυτές οι τελετουργίες επιταχύνουν την απόφαση τους να αποχωρήσουν από τους Καλάς.
"Το κύριο λάθος στον πολιτισμό των Καλάς είναι αυτές οι γιορτές", δήλωσε ο 29χρονος προσηλυτισμένος Ρεχμάτ Ζαρ (Rehmat Zar). "Όταν πεθάινει κάποιος κρατούν το σώμα του στο σπίτι για τρεις ημέρες."
Οι Μουσουλμάνοι θάβουν συνήθως τους νεκρούς την ημέρα που πεθαίνουν.
Ο Ζαρ πρόσθεσε σχετικά με τους Καλάς: "Σφάζουν έως και εκατό κατσίκια και η οικογένεια πενθεί - αλλά όσοι είναι γύρω τους, γιορτάζουν, χτυπώντας τύμπανα, πίνοντας κρασί και χορεύοντας. Γιατί το γιορτάζουν αυτό; Αυτό είναι λάθος."
Δεν αισθάνονται όμως το ίδιο όλοι οι μουσουλμάνοι της περιοχής.
Ο Κάρι Μπαρχατουλάχ (Qari Barhatullah) είναι ο ιμάμης, ή ιερέας, στο τζαμί Masjid στο χωριό Σικαναντέχ (Shikanandeh) που βρίσκεται στην κοιλάδα Μπαμπορέτ.
Τονίζει ότι πολλοί από τους μουσουλμάνους της κοιλάδας θεωρούν σημαντικές τις συνεισφορές των Καλάς στην τουριστική βιομηχανία της περιοχής και υποστηρίζει ότι οι γιορτές των Καλάς τελούνται παράλληλα με τις δικές τους.
Παραδέχεται όμως ότι υπάρχει ένταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Τα ακάλυπτα κορίτσια των Καλάς, που φορούν πολύχρωμες και καπέλα που φτιάχνουν στο σπίτι, μεγαλώνουν δίπλα στις μουσουλμάνες γυναίκες που είναι καλυμένες από την κορυφή μέχρι τα νύχια με την μπούργκα.
Τα κορίτσια των Καλάς είναι επίσης ελεύθερα να παντρευτούν αυτόν που οι ίδιες επιλέγουν, σε μια χώρα που οι προκαθορισμένοι γάμοι είναι κοινοί.
"Υποστηρίζουμε τους Καλάς - το Ισλάμ μας διδάσκει το σεβασμό των άλλων θρησκειών - αλλά υπάρχουν άνθρωποι εδώ, ίσως δεν είναι τόσο μορφωμένοι - που δεν τους αρέσουν οι Καλάς λόγω της θρησκείας τους," είπε ο Μπαρχατουλάχ.
Οι γιορτές των Καλάς, είτε με κίνητρο την εποχιακή αλλαγή, είτε για να προσευχηθούν για μια καλή συγκομιδή, περιλαμβάνουν υπνωτικό χορό και θυσίες ζώων, που τροφοδοτούνται από το κρασί με το οποίο οι Καλάς στολίζουν τις συγκεντρώσεις τους.
Οι προσηλυτισμένοι στο Ισλάμ λένε ωστόσο ότι αυτές οι τελετουργίες επιταχύνουν την απόφαση τους να αποχωρήσουν από τους Καλάς.
"Το κύριο λάθος στον πολιτισμό των Καλάς είναι αυτές οι γιορτές", δήλωσε ο 29χρονος προσηλυτισμένος Ρεχμάτ Ζαρ (Rehmat Zar). "Όταν πεθάινει κάποιος κρατούν το σώμα του στο σπίτι για τρεις ημέρες."
Οι Μουσουλμάνοι θάβουν συνήθως τους νεκρούς την ημέρα που πεθαίνουν.
Ο Ζαρ πρόσθεσε σχετικά με τους Καλάς: "Σφάζουν έως και εκατό κατσίκια και η οικογένεια πενθεί - αλλά όσοι είναι γύρω τους, γιορτάζουν, χτυπώντας τύμπανα, πίνοντας κρασί και χορεύοντας. Γιατί το γιορτάζουν αυτό; Αυτό είναι λάθος."
Δεν αισθάνονται όμως το ίδιο όλοι οι μουσουλμάνοι της περιοχής.
Ο Κάρι Μπαρχατουλάχ (Qari Barhatullah) είναι ο ιμάμης, ή ιερέας, στο τζαμί Masjid στο χωριό Σικαναντέχ (Shikanandeh) που βρίσκεται στην κοιλάδα Μπαμπορέτ.
Τονίζει ότι πολλοί από τους μουσουλμάνους της κοιλάδας θεωρούν σημαντικές τις συνεισφορές των Καλάς στην τουριστική βιομηχανία της περιοχής και υποστηρίζει ότι οι γιορτές των Καλάς τελούνται παράλληλα με τις δικές τους.
Παραδέχεται όμως ότι υπάρχει ένταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Τα ακάλυπτα κορίτσια των Καλάς, που φορούν πολύχρωμες και καπέλα που φτιάχνουν στο σπίτι, μεγαλώνουν δίπλα στις μουσουλμάνες γυναίκες που είναι καλυμένες από την κορυφή μέχρι τα νύχια με την μπούργκα.
Τα κορίτσια των Καλάς είναι επίσης ελεύθερα να παντρευτούν αυτόν που οι ίδιες επιλέγουν, σε μια χώρα που οι προκαθορισμένοι γάμοι είναι κοινοί.
"Υποστηρίζουμε τους Καλάς - το Ισλάμ μας διδάσκει το σεβασμό των άλλων θρησκειών - αλλά υπάρχουν άνθρωποι εδώ, ίσως δεν είναι τόσο μορφωμένοι - που δεν τους αρέσουν οι Καλάς λόγω της θρησκείας τους," είπε ο Μπαρχατουλάχ.
Ο
Άκραμ Χουσείν (Akram Hussain) επιβλέπει το Kalasha Dur, ένα
πολιτιστικό κέντρο αφιερωμένο στην προώθηση και την προστασία του
πολιτισμού των Καλάς, ένα εκπληκτικό κτίριο, κομψά δημιουργημένο με
σκαλιστά ξύλινα δοκάρια και πέτρα, όπου εκπαιδεύονται παιδιά των Καλάς.
Στεγάζει επίσης μια βιβλιοθήκη, ιατρείο και μουσείο, τα οποία είναι
ανοικτό τόσο για τους Καλάς όσο και για τις μουσουλμανικές κοινότητες.
"Μερικοί από τους μουσουλμάνους εδώ δεν θέλουν να εκπαιδεύονται οι Καλάς. Δεν θέλουν να αποκτούμε μόρφωση", είπε.
Ο Χουσείν ανησυχεί ωστόσο ότι η κοινότητα και ο πολιτισμός των Καλάς θα εξαφανιστούν λόγω της έλειψης περισσότερων σχολείων που να εξυπηρετούν αποκλειστικά τους Καλάς.
"Υπάρχουν λίγοι δάσκαλοι Καλάς και δεν υπάρχουν σχολεία για τα μεγαλύτερα παιδιά, έτσι πηγαίνουν στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μαθαίνουν για το Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί τους κάνουν πλύση εγκεφάλου. Λένε στα παιδιά ότι το Ισλάμ είναι ο μόνος σωστός τρόπος και ότι εμείς πηγαίνουμε στην κόλαση", είπε.
Ένας επαρχιακός εκπρόσωπος δήλωσε ότι η περιφερειακή κυβέρνηση χρηματοδοτεί αναπτυξιακά έργα για τους Καλάς και ότι το Πακιστάν έχει δεσμευτεί να προστατεύσει την μοναδική κληρονομιά τους.
"Έχουμε δώσει 15 εκατομμύρια ρουπίες (110,296.74 λίρες) σε διάστημα τριών ετών για έργα όπως η βελτίωση του οδικού δικτύου, συστήματα ύδρευσης και κοινοτικά κέντρα", δήλωσε ο Αχμάντ Χασάν. "Ό,τι λένε πως χρειάζονται οι Καλάς."
Άλλοι όμως στις κοιλάδες των Καλάς υποστηρίζουν ότι πρέπει να σταματήσει η ανάπτυξη και επιμένουν ότι πρέπει να συνεχιστεί η υιοθέτηση του Ισλάμ, παρά την επίδραση που θα έχει κάτι τέτοιο στον πολιτισμό των Καλάς.
Ο Ρεχμάτ Ζαρ λέει ότι ο τελικός στόχος του είναι να ασπαστεί ολόκληρη η κοινότητα του το Ισλάμ.
"Κάνω ό,τι μπορώ για να προσηλυτίσω πολλούς Καλάς ο ίδιος. Προσπαθώ να προσηλυτίσω όσους μπορώ", είπε.
"Οι άνθρωποι που προσπαθούν να διατηρήσουν τον πολιτισμό των Καλάς κάνουν λάθος. Διαπράττουν ένα λάθος. Οι Καλάς θα πρέπει να ασπαστούν το Ισλάμ, διότι αυτή είναι η πραγματική και τελευταία θρησκεία."
http://www.swissinfo.ch/eng/news/international/Conversions_threaten_Pakistans_Macedonian_tribe.html?cid=31389016
"Μερικοί από τους μουσουλμάνους εδώ δεν θέλουν να εκπαιδεύονται οι Καλάς. Δεν θέλουν να αποκτούμε μόρφωση", είπε.
Ο Χουσείν ανησυχεί ωστόσο ότι η κοινότητα και ο πολιτισμός των Καλάς θα εξαφανιστούν λόγω της έλειψης περισσότερων σχολείων που να εξυπηρετούν αποκλειστικά τους Καλάς.
"Υπάρχουν λίγοι δάσκαλοι Καλάς και δεν υπάρχουν σχολεία για τα μεγαλύτερα παιδιά, έτσι πηγαίνουν στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μαθαίνουν για το Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι εκπαιδευτικοί τους κάνουν πλύση εγκεφάλου. Λένε στα παιδιά ότι το Ισλάμ είναι ο μόνος σωστός τρόπος και ότι εμείς πηγαίνουμε στην κόλαση", είπε.
Ένας επαρχιακός εκπρόσωπος δήλωσε ότι η περιφερειακή κυβέρνηση χρηματοδοτεί αναπτυξιακά έργα για τους Καλάς και ότι το Πακιστάν έχει δεσμευτεί να προστατεύσει την μοναδική κληρονομιά τους.
"Έχουμε δώσει 15 εκατομμύρια ρουπίες (110,296.74 λίρες) σε διάστημα τριών ετών για έργα όπως η βελτίωση του οδικού δικτύου, συστήματα ύδρευσης και κοινοτικά κέντρα", δήλωσε ο Αχμάντ Χασάν. "Ό,τι λένε πως χρειάζονται οι Καλάς."
Άλλοι όμως στις κοιλάδες των Καλάς υποστηρίζουν ότι πρέπει να σταματήσει η ανάπτυξη και επιμένουν ότι πρέπει να συνεχιστεί η υιοθέτηση του Ισλάμ, παρά την επίδραση που θα έχει κάτι τέτοιο στον πολιτισμό των Καλάς.
Ο Ρεχμάτ Ζαρ λέει ότι ο τελικός στόχος του είναι να ασπαστεί ολόκληρη η κοινότητα του το Ισλάμ.
"Κάνω ό,τι μπορώ για να προσηλυτίσω πολλούς Καλάς ο ίδιος. Προσπαθώ να προσηλυτίσω όσους μπορώ", είπε.
"Οι άνθρωποι που προσπαθούν να διατηρήσουν τον πολιτισμό των Καλάς κάνουν λάθος. Διαπράττουν ένα λάθος. Οι Καλάς θα πρέπει να ασπαστούν το Ισλάμ, διότι αυτή είναι η πραγματική και τελευταία θρησκεία."
http://www.swissinfo.ch/eng/news/international/Conversions_threaten_Pakistans_Macedonian_tribe.html?cid=31389016
Στην εποχή μας, που οι Αξίες κοντεύουν να
εκλείψουν καθώς θυσιάζονται στο βωμό του συμφέροντος και που άνθρωποι οι
οποίοι προσφέρουν αυθόρμητα και ανιδιοτελώς αποτελούν είδος προς
εξαφάνιση καθώς κάθετι κοντεύει να καταντήσει εμπορική συναλλαγή.. αντί
να προβάλουμε και να στηρίζουμε κάθε φωτεινή εξαίρεση που αντιστέκεται
στις σειρήνες της γενικότερης ισοπέδωσης, της προσωπικής κερδοφορίας και
της απανθρωπιάς, δυστυχώς προσπερνάμε αδιάφοροι.. και συνεχίζουμε να
αναλωνόμαστε στην κακομοιριά και τον αρνητισμό με τα οποία μας
βομβαρδίζουν πανταχόθεν..
Μια
τέτοια φωτεινή εξαίρεση, είναι ο Αθανάσιος Λερούνης, που έθεσε στόχο
ζωής του να προσφέρει στην ξεχασμένη φυλή των Καλάσα, προσπαθώντας να
βελτιώσει τις ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες διαβίωσής τους και να τους
φτιάξει σχολεία! Τούτο τον άνθρωπο κάποιοι είχαν συμφέρον να απαγάγουν
πριν από 35 ημέρες, αλλά το ελληνικό κράτος δεν είχε την "πολυτέλεια" να
ασχοληθεί με τον απαχθέντα Έλληνα πολίτη και δάσκαλο.. ούτε, επίσης,
τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων όπου το θέμα
πέρασε στα ψιλά γράμματα..
Σύμφωνα με τα σημερινά "Νέα" ( περισσότερα, εδώ: http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=4540801) :
"Φως στο θρίλερ της ομηρείας του Έλληνα εκπαιδευτικού Θανάση Λερούνη πέφτει εδώ και δύο εικοσιτετράωρα, καθώς τα κομμάτια του παζλ άρχισαν πλέον να συμπληρώνονται το ένα μετά το άλλο. Ο 53χρονος καθηγητής-ηλεκτρονικός, ο οποίος απήχθη πριν από 35 ημέρες στο Βορειοδυτικό Πακιστάν, εμφανίζεται τώρα μέσω τριών ιδιόχειρων επιστολών του να απευθύνει δραματική έκκληση για την ικανοποίηση της διπλής απαίτησης των απαγωγέων του, Ταλιμπάν, ώστε όπως ο ίδιος γράφει εις τριπλούν να μη βρεθεί περαιτέρω σε κίνδυνο η ζωή του.
[...]
ΑΠΟ ΕΔΩ και πέρα η φόρμουλα για την απελευθέρωση του άτυχου εθελοντή είναι καθαρά ζήτημα πολιτικής πρωτοβουλίας, υποστηρίζει. «Η αλήθεια είναι ότι η περίπτωση του Θανάση είναι πολύ δύσκολη, οι απαγωγείς δεν έκαναν πίσω από τα αρχικά αιτήματά τους. Πρέπει άμεσα να γίνει κάτι, αλλά επίσημα, σε κυβερνητικό επίπεδο, δεν είναι λύση οι ενέργειες μιας μικρής επιτροπής κατοίκων. Ήδη, για τις τελευταίες εξελίξεις με τις επιστολές ενημερώθηκε ο Έλληνας πρέσβης στο Ισλαμαμπάντ, που με τη σειρά του ειδοποίησε, ως όφειλε, και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Τις τελευταίες μέρες βλέπω μια κινητικότητα, μέχρι και δέκα μέρες πριν το θέμα δεν κινήθηκε όσο έπρεπε».
Ο Θανάσης Λερούνης, ο «Ατανάσι» των Καλάς, έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν τα ξημερώματα της 8ης Σεπτεμβρίου, στο χωριό Μπρουν, στην κοιλάδα Μπουμπουρέτ, στο Βορειοδυτικό Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Ομάδα πολυάριθμων ένοπλων μασκοφόρων εισέβαλε στο Πολιτιστικό Κέντρο των Καλάς, το «Καλάς-Ντουρ»- δημιούργημά του- όπου και διέμενε, αφού πρώτα εξουδετέρωσε με ξυλοδαρμό τους δύο αστυνομικούς του κτιρίου, ο ένας εκ των οποίων κατέληξε από ανακοπή. Οι απαγωγείς διέσχισαν με τον Αχαιό εκπαιδευτικό τα βουνά του Ινδοκαύκασου, για να καταλήξουν στην κοιλάδα του Νουριστάν, επαρχία του Αφγανιστάν. "
Μια
τέτοια φωτεινή εξαίρεση, είναι ο Αθανάσιος Λερούνης, που έθεσε στόχο
ζωής του να προσφέρει στην ξεχασμένη φυλή των Καλάσα, προσπαθώντας να
βελτιώσει τις ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες διαβίωσής τους και να τους
φτιάξει σχολεία! Τούτο τον άνθρωπο κάποιοι είχαν συμφέρον να απαγάγουν
πριν από 35 ημέρες, αλλά το ελληνικό κράτος δεν είχε την "πολυτέλεια" να
ασχοληθεί με τον απαχθέντα Έλληνα πολίτη και δάσκαλο.. ούτε, επίσης,
τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων όπου το θέμα
πέρασε στα ψιλά γράμματα..Σύμφωνα με τα σημερινά "Νέα" ( περισσότερα, εδώ: http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=4540801) :
"Φως στο θρίλερ της ομηρείας του Έλληνα εκπαιδευτικού Θανάση Λερούνη πέφτει εδώ και δύο εικοσιτετράωρα, καθώς τα κομμάτια του παζλ άρχισαν πλέον να συμπληρώνονται το ένα μετά το άλλο. Ο 53χρονος καθηγητής-ηλεκτρονικός, ο οποίος απήχθη πριν από 35 ημέρες στο Βορειοδυτικό Πακιστάν, εμφανίζεται τώρα μέσω τριών ιδιόχειρων επιστολών του να απευθύνει δραματική έκκληση για την ικανοποίηση της διπλής απαίτησης των απαγωγέων του, Ταλιμπάν, ώστε όπως ο ίδιος γράφει εις τριπλούν να μη βρεθεί περαιτέρω σε κίνδυνο η ζωή του.
[...]
ΑΠΟ ΕΔΩ και πέρα η φόρμουλα για την απελευθέρωση του άτυχου εθελοντή είναι καθαρά ζήτημα πολιτικής πρωτοβουλίας, υποστηρίζει. «Η αλήθεια είναι ότι η περίπτωση του Θανάση είναι πολύ δύσκολη, οι απαγωγείς δεν έκαναν πίσω από τα αρχικά αιτήματά τους. Πρέπει άμεσα να γίνει κάτι, αλλά επίσημα, σε κυβερνητικό επίπεδο, δεν είναι λύση οι ενέργειες μιας μικρής επιτροπής κατοίκων. Ήδη, για τις τελευταίες εξελίξεις με τις επιστολές ενημερώθηκε ο Έλληνας πρέσβης στο Ισλαμαμπάντ, που με τη σειρά του ειδοποίησε, ως όφειλε, και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Τις τελευταίες μέρες βλέπω μια κινητικότητα, μέχρι και δέκα μέρες πριν το θέμα δεν κινήθηκε όσο έπρεπε».
Ο Θανάσης Λερούνης, ο «Ατανάσι» των Καλάς, έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν τα ξημερώματα της 8ης Σεπτεμβρίου, στο χωριό Μπρουν, στην κοιλάδα Μπουμπουρέτ, στο Βορειοδυτικό Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Ομάδα πολυάριθμων ένοπλων μασκοφόρων εισέβαλε στο Πολιτιστικό Κέντρο των Καλάς, το «Καλάς-Ντουρ»- δημιούργημά του- όπου και διέμενε, αφού πρώτα εξουδετέρωσε με ξυλοδαρμό τους δύο αστυνομικούς του κτιρίου, ο ένας εκ των οποίων κατέληξε από ανακοπή. Οι απαγωγείς διέσχισαν με τον Αχαιό εκπαιδευτικό τα βουνά του Ινδοκαύκασου, για να καταλήξουν στην κοιλάδα του Νουριστάν, επαρχία του Αφγανιστάν. "
"Η
καλασική ιστορία αναφέρει ότι το νεότερο βασίλειο των Καλάσα ιδρύθηκε
από τον Σέλευκο, τον στρατηγό του θρυλικού Μέγα Αλέξανδρου που
εγκαταστάθηκε στις εσχατιές του τότε γνωστού αρχαίου ελληνικού κόσμου.
Τα μέρη παραμονής της θρησκευτικής μειονότητας των Καλάσα, εκτείνονται
στις υπώρειες του θεόρατου Ινδικού Καυκάσου, στην Β.Δ. πακιστανική
δυσπρόσιτη παραμεθόριο με το Αφγανιστάν, από όπου διέρχεται ο αρχαίος
δρόμος του μεταξιού.
Στο
τέλος του 15ου αιώνα των νεωτέρων χρόνων έως το 1890, ο καλασικός λαός
μετοίκησε σε ορεινότερες εκτάσεις, από εκείνες του Α.Αφγανιστάν και της
επαρχίας του Τσιτράλ, λόγω της αφόρητης πίεσης πολιτικών-θρησκευτικών
περιστάσεων. Οι Καλάσα που επιβίωσαν αποτραβήχτηκαν στις αδελφές
κοιλάδες Μουμουρέτ, Μπιριού και Ρουκμού, σε υψόμετρο 2800μ. και πάνω.
Ως
γνήσιοι απόγονοι μιας ηρωικής γενιάς φυλάνε με σεβασμό τους πανάρχαιους,
ακριβοδίκαιους κοινωνικούς άγραφους νόμους. Με φιλοτιμία διασώζουν την
ιστορική μνήμη μέσα από τον προφορικό λόγο, ενώ άθικτα διατηρούν τα
πατρογονικά ήθη και έθιμα. Κρατούν με απαράμιλλο ζήλο σαν πολύτιμα
κειμήλια τους λατρευτικούς κώδικες των ιερών κανόνων και την τακτική των
τελετών.
Ο καλασικός πληθυσμός των κοιλάδων ανέρχεται στις 4.000 άτομα.
Οι
Καλάσα έχουν επίγνωση της κατάστασης ότι είναι λίγοι αριθμητικά, αλλά
δεν είναι και λίγη η ψυχική ορμή, ούτε το σθένος που διαθέτουν. " ("Ήθη και Έθιμα των Καλάσα", Ύας Βαζικ, Ευσταθεία Καραβάτσου)
Οι Γιατροί του Κόσμου αναλαμβάνουν εκστρατεία συλλογής υπογραφών για την άμεση απελευθέρωση του Θανάση Λερούνη: http://www.mdmgreece.gr/component/option,com_petitions/id,6/lang,el/view,petition
"Ο εκπαιδευτικός -
Εθελοντής Θανάσης Λερούνης, πρόεδρος της Μ.Κ.Ο " Έλληνες Εθελοντές"
έμενε για μεγάλα χρονικά διαστήματα στις κοιλάδες των Καλλάσα στο Β.Δ
Πακιστάν από το 1995 μέχρι σήμερα για την πραγματοποίηση έργων κοινής
ωφελείας.
Τα ξημέρωματα της Τρίτης 8/09/2009, ομάδα πολυάριθμων ενόπλων, μασκοφόρων εισέβαλαν στο ΚΑΛΛΑΣΑΝΤΟΥΡ- το Πολιτιστικό Κέντρο των Καλλάσα, όπου διέμενε και μετά από μακελειό που κατέληξε στο θάνατο ενός αστυνομικού απήγαγαν το Θανάση Λερούνη στα βουνά του Αφγανιστάν."
Τα ξημέρωματα της Τρίτης 8/09/2009, ομάδα πολυάριθμων ενόπλων, μασκοφόρων εισέβαλαν στο ΚΑΛΛΑΣΑΝΤΟΥΡ- το Πολιτιστικό Κέντρο των Καλλάσα, όπου διέμενε και μετά από μακελειό που κατέληξε στο θάνατο ενός αστυνομικού απήγαγαν το Θανάση Λερούνη στα βουνά του Αφγανιστάν."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου