Το όνομα Μακεδονία
Το όνομά της, που συγκινεί σήμερα τον Ελληνισμό, έρχεται από την ένδοξη εποχή της αρχαίας Ελλάδος. Το αναφέρει για πρώτη φορά ο Ηρόδοτος (Ε, 17). Με το όνομα τούτο ο αρχαίος ιστορικός, ο "πατέρας της ιστορίας" ονομάζει Μακεδονία την περιοχή που είναι πέρα από τον Πηνειό ποταμό και τον Όλυμπο. Την αποκαλεί Μακεδονία (Ζ, 127) και τους κατοίκους της Μακεδόνες ή "Μακεδνόν έθνος", που είναι κατά τον Ηρόδοτο γένος δωρικό. Δωριείς δηλαδή είναι οι Σπαρτιάτες και αναγνωρίζουν γενάρχη τους τον Ηρακλέα. Δωριείς όμως είναι παράλληλα και οι αρχαίοι Μακεδόνες, μέσα στη γλώσσα των οποίων δεσπόζουν τα δωρικά στοιχεία. Τούτο το γένος θρυλλείται ότι κατοικούσε αρχικά στη Φθιώτιδα, αλλά εξεδιώχθη από κει και κατέφυγε στην Πίνδο. Έτσι το όνομα Μακεδόνες ετυμολογείται από την μακεδονική ρίζα "μάκος" που σημαίνει μήκος ή επιμήκης. Συνεπώς, υποστηρίζουν πολλοί, και το όνομα Μακεδόνες υπονοεί ορεσίβιους ανθρώπους που έχουν ανάστημα υψηλό, είναι εύρωστοι, πολεμικοί και γενναίοι.
Κατά μιαν άλλη μυθολογική εκδοχή, το όνομα Μακεδονία, οφείλεται στον Μακεδόνα, που ήταν γιος του μυθικού Αιόλου, του θεού των ανέμων, ή στο γενάρχη Μακεδόνα, γιο του Λυκάονος και πατέρα της Πίνδου.
Τρίτη τέλος ερμηνεία υποστηρίζει ότι η περιοχή ονομάσθηκε έτσι από τον γενάρχη Μακεδόνα, που ήταν γιος του Διός και της Θυίας, κόρης του Δευκαλίωνος. Αυτός απέκτησε τέκνα τον Άμαθος και τον Πίερον. Από τον τελευταίον εκείνον ονομάσθηκαν τα Πιέρια όρη της Μακεδονίας.
Όλες ωστόσο οι εκδοχές αυτές αποδεικνύουν ότι η λέξη Μακεδονία έχει σαφώς ελληνική την προέλευσή της. Ελληνική έχει την προέλευση του ονόματος, όπως ελληνική έχει και την ιστορία της, είτε είναι νεώτερη και μεσαιωνική, είτε είναι αρχαία και προϊστορική που χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Άλλωστε η Μακεδονία, σα γεωγραφική μονάδα, υπήρξε η βάση εκτοξεύσεως (για να μεταχειριστούμε μια μεταφορά) απ' όπου με τον καταπληκτικό πύραυλο που τον επινόησε ο τολμηρός Μέγας Αλέξανδρος, εξετοξεύθη στα πέρατα του τότε γνωστού κόσμου ο ελληνικός πολιτισμός. Αν μεταβλήθη η ιστορία των λαών της γης, αν εξαπλώθη ο χριστιανισμός σε όλα τα έθνη, αν, τέλος, υπάρχει σήμερα αυτό που λέγεται δυτικός πολιτισμός, όλα αυτά - η πεμπτουσία του σημερινού παγκόσμιου πολιτισμού - οφείλονται στην τόλμη των Μακεδόνων, στην τόλμη και στην ορμή της ψυχής της Μακεδονίας. Η Μακεδονία συνεπώς, είναι ένα παγκόσμιο ορόσημο. Η διδαχή του Αποστόλου Παύλου στους Φιλίππους της μακεδονικής γης αποτελεί απλώς την ανταπόδοση σ' εκείνο το τόλμημα του Αλεξάνδρου.
Παγκόσμιος Λαογρ. και Γεωγρ. Εγκυκλ. ΕΛΛΑΣ - Α' τ., εκδ. Χ. Γιοβάνης 1969
