Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2020

Οἱ πύρηνες ἀλεποῦδες…

Οἱ πύρηνες ἀλεποῦδες μαζεύονται στὸ ἱερὸ δένδρο τὰ μεσάνυκτα, στὴν ἀρχὴ τοῦ χρόνου.

Οἱ πύρηνες ἀλεποῦδες...
Εἰκόνα ἀπὸ «τὶς ἑκατὸ ὄψεις τοῦ Ἔντο», μιὰ σειρὰ διασήμων λαϊκῶν ζωγραφιῶν, ποὺ κυκλοφοροῦσαν τυπωμένες τὸ 1820, σὲ ὅλη τὴν Ἰαπωνία. (Ἔντο εἶναι ἡ παλαιὰ ὀνομασία τοῦ Τόκυο).
Οἱ μικρὲς φλόγες αὐτὲς στὴν ἰαπωνικὴ παράδοση, ὀνομάζονται «Κιτσνέμπι», (Κιτσνὲ εἶναι ἡ ἀλεποῦ) καὶ θεωροῦνται «Κάικο», δηλαδὴ κάτι σὰν μικρά, φωτεινά, παιχνιδιάρικα ξωτικὰ πολὺ ἀτμοσφαιρικά. 
Δηλαδὴ εἶναι ζωντανὰ ἄυλα πλασματάκια ἀγνώστου προελεύσεως, ποὺ γίνονται ὁρατὰ τὴν νύκτα συνήθως, σὲ ἰδιαίτερες ἀτμοσφαιρικὲς συνθῆκες. Ὅπου ὑπάρχει ὑγρασία, ἠλεκτρισμένη ἀτμόσφαιρα, μεγάλη φόρτισις…
Ὑπάρχει μεγάλος πλοῦτος λαϊκῶν θρύλων καὶ παραμυθιῶν ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα γιὰ τὰ Κάικο σὲ ὅλη τὴν Ἰαπωνία, μὲ διάφορες ἄλλες ὀνομασίες, ὅπως Ὀνίμπι, ποὺ εἶναι γαλαζοπράσινου χρώματος. 
Πολλὲς φορὲς τὰ ἔβλεπαν νὰ αἰωροῦνται δίπλα σὲ ζῷα ἢ νὰ μαζεύονται ἐκατοντάδες σὲ ἕνα σημεῖο ἢ κοντὰ σὲ βάλτους καὶ νερά.
Αὐτὴν τὴν λαϊκὴ παράδοση ὅμως δὲν τὴν συναντοῦμε μόνον στὴν Ἰαπωνία, ἀλλὰ σὲ ὅλο τὸν κόσμο καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ ἀκόμη πιὸ ἐνδιαφέρον. Μιλᾶμε γιὰ χιλιάδες θρύλους ἀπὸ τὸν Εὐρωπαϊκὸ μεσαίωνα, στὴν Ἀγγλία, μὲ τὰ spook lights καὶ τὰ  Will o the Wisp καὶς τὶς φλόγες ποὺ ἐμφανίζονταν σὲ βάλτους ἢ ἐκεῖ ποὺ κρύβονταν θησαυροί, τὰ Ἀαρνιβάλκεα τῆς Φινλανδικῆς παράδόσεως, Feu Follet στὴν Γαλλία, Φλόγες τῶν Ἔλφ στὴν Γερμανία, μέχρι τὴν Ῥωσσία καὶ μέχρι τὶς φλoγίτσες Νάγκα στὴν Ταϊλάνδη.
Ὅλα σχετίζονται μὲ τὸν κόσμο τῶν ξωτικῶν, εἶναι «ζωνανά» -τὰ ἐξηγοῦσαν ἔτσι- καὶ γίνονται ὁρατὰ κοντὰ σὲ νερά, πρὶν ἀπὸ σεισμούς, σὲ μέρη μὲ μεγάλη ἀτμοσφαιρικὴ φόρτιση κλπ. 
Ἡ ἐπιστήμη σήμερα προσπαθεῖ νὰ δόσῃ μίαν ἐξήγηση.
Ὅ,τι καὶ νὰ εἶναι πάντως, γίνονται ὀρατὰ ἀκόμη καὶ σήμερα.


https://arxisame.gr

Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2020

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

 



Χρόνια πριν ζούσε στη Αγγλία ένα πολύ φτωχό ζευγά­ρι, που είχε μονάχα μία αγελάδα. Με πολλές στερήσεις, συντηρούνταν από το γάλα και τα μοσχαράκια της. Κάποτε λοιπόν, την παραμονή των Χριστουγέννων, η αγελάδα όντας και σε εγκυμοσύνη πέθα­νε. Ο άντρας, που είχε μονάχα 3 πένες, που δεν αρκούσαν για να αγοράσει ούτε τρόφιμα για το γεύμα των Χριστουγέννων, πήγε να ζητήσει τη βοήθεια του εφημέριου του χωριού. Αυτός του είπε: «Όταν ο θεός κλείνει μια πόρτα, ανοίγει ένα παράθυρο. Εγώ και η εκκλησία είμαστε φτωχοί για να σε βοηθήσουμε, αλλά καθώς την ημέρα των Χριστουγέννων συμβαίνουν θαύματα, κάτι μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή για πάντα. Πήγαινε στο παζάρι και αγόρασε το πρώτο πράγμα που θα σου προσφέρουν.» Παρόλο που δεν ήταν σίγουρος ότι αυτή ή­ταν η καλύτερη λύση, ο άντρας πήγε στο παζάρι. Ένας έμπορος τον είδε να τριγυρίζει εδώ κι εκεί και τον ρώτησε τι έψαχνε.

«Δεν ξέρω. Έχω ελάχιστα χρήματα και ο ιερέας μου είπε να αγοράσω το πρώτο πράγμα που θα μου προσφέρουν». Ο έμπορος ήταν ζάπλουτος, παραδόπιστος και ποτέ δεν άφηνε ευκαιρία για κέρδος να πάει χαμένη. Πήρε αμέσως τα χρήματα, έγραψε κάτι βιαστικά σε ένα χαρτί και το έδωσε στον άντρα. «Ο ιερέας έχει δίκιο! Καθώς ήσουν πάντα καλός άνθρωπος, σου πουλάω τη θέση μου στον Παράδεισο, σήμερα, αυτή τη γιορτινή μέρα! Να, ορίστε και το συμβόλαιο!» Ο άντρας πήρε το χαρτί και απομακρύνθηκε, ενώ ο έμπορος ήταν γεμάτος περηφάνια που είχε πετύχει άλλη μία καλή εμπορική συναλλαγή.

Ο ίδιος ήταν ένας άνθρωπος που δεν πίστευε στο Θεό, πίστευε ότι όλα αυτά ήταν βλακείες για να πιστεύουν οι αφελείς, δεν υπήρχε παράδεισος για αυτόν πάρα μόνο ότι φάμε και ότι πιούμε και γελούσε με τον αφελή χωρικό που του πούλησε κάτι που δεν υπάρχει. Το βράδυ στο σπίτι του έφαγε ένα λουκούλειο γεύμα και με έπαρση διηγήθηκε το πώς πούλησε σε πολύ καλή τιμή κάτι που δεν υπάρχει. Στο τέλος, αφού είχε πιει και κάτι παραπάνω, είπε: Δεν υπάρχει Θεός ούτε Άγγελοι στη Γη, αν υπάρχετε ελάτε να με πάρετε, ειδάλλως αφήστε με ήσυχο, το χρήμα που έχω κυβερνάει τα πάντα.

Το βράδυ στο όνειρό του, εμφανίστηκε ένα φωτεινό ον, ένας Άγγελος. Ήταν ένα τόσο μεγαλόπρεπο, υπέροχο και δυνατό ον που ο έμπορος άρχισε να τρέμει μπροστά του. «Φίλε μου, ακούσαμε τη φωνή σου και ήρθαμε να σε πάρουμε πριν την ώρα σου για το τελευταίο σου ταξίδι.» είπε ο Άγγελος. Με τρόμο ο έμπορος κλαψουρίζοντας τον παρακάλεσε: Μη κύριε άγγελε, δεν εννοούσα αυτά που είπα. Πιστεύω σε εσάς, το κρασί με έκανε να παραμιλάω. Μη με πάρετε ακόμα. Μετάνιωσα. «Εντάξει φίλε μου, σε περίπτωση όμως που άλλα λες τώρα και άλλα κάνεις όταν ξυπνήσεις, δες προσεκτικά το όνειρο που θα ακολουθήσει»

Στη συνέχεια του όνειρου ο έμπορος είδε ότι σε μία υπηρέτρια χύθηκε ο καφές και η ώρα στο ρολόι του τοίχου χτυπούσε 9. Στη συνέχεια είδε έναν ζητιάνο με ένα μάτι να του ζητάει ελεημοσύνη, αυτός να τον κλωτσάει και είδε στο χέρι του ότι η ώρα ήταν 10. Μία γκρίζα πεταλούδα ήταν στο καπέλο του και την έδιωξε, κοίταξε τότε το καμπαναριό και η ώρα ήταν 11. Τέλος, κάπως βρέθηκε σε ένα σταυροδρόμι, δίπλα σε ένα νεκροταφείο, είδε ξανά τον άγγελο, ένιωσε τη καρδιά του να πονάει, να πέφτει χάμω, να μαζεύεται κόσμος, να πεθαίνει. Το τελευταίο που άκουσε ήταν «πάει το παλιόσκυλο» και από μακριά το ρολόι της εκκλησίας να χτυπάει 12 φορές.

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2020

Τα πιο περίεργα έθιμα Χριστουγέννων από όλο τον κόσμο

 Κάθε λαός, έχει διαφορετικές χριστουγεννιάτικες συνήθειες, που είτε τηρεί γιατί το επιτάσσει η παράδοση, είτε γιατί προσδίδει μία πιο χιουμοριστική διάθεση στην αναμονή των γιορτών.

Στην Αγγλία, η παράδοση θέλει τους Άγγλους να αφήνουν, μπράντι για τον Άι Βασίλη και καρότα για τον Ρούντολφ, ενώ τα παιδιά κρεμούν χριστουγεννιάτικες κάλτσες, για να τις γεμίσει με γλυκά ο πατέρας των Χριστουγέννων.

Στη Γερμανία, αντί για τις κάλτσες τους, βγάζουν έξω τα παπούτσια τους, βέβαια με τις ίδιες προσδοκίες με τους Άγγλους. Περιμένουν δηλαδή ο Άι Βασίλης να τους τα γεμίσει με γλυκά. Από τις αρχές του Δεκέμβρη, τα παιδιά αφήνουν τα παπούτσια τους έξω και αν δεν ήταν καλά παιδιά τη χρονιά που πέρασε, αντί για γλυκά θα βρουν κλαδιά μέσα.

Οι Ιάπωνες από την άλλη, χωρίς να έχουν βέβαια τα Χριστούγεννα στη θρησκεία τους, αλλά επηρεασμένοι από τη δυτική μόδα, έχουν ένα διατροφικό έθιμο, που τους θέλει να τρώνε τα διάσημα κοτόπουλα KFC, που έχει επικρατήσει χάρη σε μία πολύ επιτυχημένη διαφήμιση της εταιρίας το 1974.

Στην Καταλονία βέβαια, οι χριστουγεννιάτικες συνήθειες είναι πιο συμβολικές. Συγκεκριμένα για τον παραδοσιακό στολισμό την περίοδο των Χριστουγέννων, οι Καταλονοί τοποθετούν στα σπίτια τους μία φιγούρα στην στάση της αφόδευσης, τη λεγόμενη «El Caganer» και συμβολίζει την καλή τύχη και τη γονιμότητα της γης, ώστε η χρονιά που θα ακολουθήσει να φέρει καλή σοδειά. Η φιγούρα αυτή απεικονίζει πολλές φορές δημόσια πρόσωπα, όπως τον Ομπάμα, την Μέριλιν Μονρόε αλλά και την Lady Gaga και Amy Winehouse.




Τα παιδιά στην Καταλονία, ακολουθούν και εκείνα ένα έθιμο, που τα θέλει να φροντίζουν ένα κούτσουρο από τις 8 Δεκέμβρη μέχρι την αλλαγή του χρόνου. Τα παιδιά, πρέπει να το έχουν σκεπασμένο με μία κουβέρτα και να το ταΐζουν κάθε απόγευμα με «Turron», δηλαδή το μαντολάτο, ώστε να το κρατούν ζεστό και καλοταϊσμένο για να μπορέσει να «αφοδεύσει» πολλά γλυκά την Πρωτοχρονιά.

Η παράδοση στη Νορβηγία υπαγορεύει ότι οι μάγισσες και τα κακά πνεύματα εμφανίζονται την Πρωτοχρονιά και κλέβουν τα σκουπόξυλα των Νορβηγών και πετάνε μακριά. Για αυτό και οι άνθρωποι, κρύβουν τα σκουπόξυλα και οτιδήποτε σχετικό, ένα βράδυ πριν, ώστε να «προλάβουν» το κακό.


Στον Καναδά, τα Χριστούγεννα ανήκουν δικαιωματικά στα παιδιά. Το καναδέζικο ταχυδρομείο λοιπόν,έχει δημιουργήσει ειδικό ταχυδρομικό κώδικα (H0H 0H0), για να μπορούν τα παιδιά να στέλνουν τα γράμματά τους στον Άι Βασίλη αλλά και οι εργαζόμενοι, απαντούν στα γράμματά τους. Μέσα σε 27 χρόνια μάλιστα, έχουν απαντηθεί 15 εκατομμύρια γράμματα.






Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr

Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2020

ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ







Μια φορά και έναν καιρό υπήρχε ένα πολύ απόμερο μέρος στην Ευρυτανία, Άπατο το όνομά του. Ήταν ψηλά σε ένα βουνό, και τριγύρω του ήταν βράχια και γκρεμοί, τόσο απόκρημνα, που με μεγάλο φόβο και κόπο θα έφτανες εκεί. Δεν μπορούσαν να περάσουν μουλάρια, και έτσι δεν υπήρχε καθόλου εμπόριο μεταξύ των πολλών ανθρώπων και του Άπατου.
Εκεί ζούσαν δύο μόνο οικογένειες: Αυτή του Καραγκιόζη και αυτή του Χατζηαβάτη. Υπήρχε πολύ ησυχία και γαλήνη σε εκείνο το φτωχό μέρος. Μια μέρα όμως, ένας παράξενος ξένος έκανε την εμφάνισή του εκεί. Το όνομά του ήταν Τραπεζίτης, χοντρός, με γραβάτα, γιλέκο, σακάκι και παπούτσια. Στο γιλέκο του κρεμασμένο με μία χρυσή αλυσίδα ήταν ένα ρολόι. Κάθησε λοιπόν ο Τραπεζίτης στο αυλή του Καραγκιόζη, και σύντομα όλος ο πληθυσμός του Άπατου, οι δύο οικογένειες με τα παιδιά τους (κάθε οικογένεια είχε από μία ντουζίνα παιδιά) ήρθαν με περιέργεια να τον δούνε.

- Πούθε έρχεσαι ξένε μου, λέει ο Καραγκιόζης.

Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2020

ΤΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ


Ήταν απογευματάκι, και μόλις έφεγγε το φως από τη Δύση, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας έμπαινε στα ανάκτορα της Αγίας Πετρούπολης. Θα είχε μία ιδιαίτερη συζήτηση με τον τσάρο Αλέξανδρο, μακριά από πρωτόκολλα, πρακτικά και επισημότητες….

- «Νομίζω ότι ξέρω τι θέλεις Ιωάννη, αυτή σου η εμμονή για το Ανατολικό ζήτημα… έτσι δεν είναι;»

- «Μεγαλειότατε, δεν θέλω να γίνομαι κουραστικός, αλλά όλα αυτά τα χρόνια έχετε πιστεύω καταλάβει ότι εξυπηρετώ τα συμφέροντά σας με τον καλύτερο τρόπο, και από όσο γνωρίζετε το χαρακτήρα μου, εάν έχω κάτι να πω, θα το πω, όποιες και αν είναι οι συνέπειες….. Έχω την υποχρέωση λοιπόν να σας πω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε επανάσταση κάτω στην Ελλάδα, τώρα, αυτή τη στιγμή ….»

Ο Τσάρος σηκώθηκε απότομα, πάντα αυτή η λέξη επανάσταση του έφερνε μία αποστροφή και μία αντίδραση…. ήταν βλέπετε Μονάρχης και η Ευρώπη μόλις έβγαινε από το κυκλώνα της Γαλλικής Επανάστασης…..

- «Επανάσταση! Μα τι λες Ιωάννη, ακόμα δεν έχουν κρυώσει τα εκατομμύρια πτώματα που μας έσπειρε ο Βοναπάρτης, μόλις τελειώσαμε μαζί του πια….. Επανάσταση! Να σηκώνονται τα πόδια για να χτυπήσουν το κεφάλι! Από το Θεό έχουν την εξουσία οι Βασιλείς και έρχεται αυτός ο όχλος και κόβει τα κεφάλια τους και λέει θέλει ελευθερία και ισότητα και ψωμί…. – Όχι δεν γίνονται αυτά τα πράγματα, υπάρχει μία τάξη πραγμάτων, άλλοι πάνω και άλλοι κάτω, Ο Θεός στον Ουρανό, Ο βασιλιάς επάνω στη Γη και ο λαός κάτω, και έτσι υπάρχει ασφάλεια, τάξη, προκοπή…. Δεν θέλω να ακούω καν αυτή τη λέξη!»


Ο διπλωμάτης Ιωάννης έσκυψε το κεφάλι τάχα υποταγμένα, αλλά μέσα του κουλουριαζόταν σαν τη λέαινα έτοιμη για την επίθεσή της, όχι δεν φοβόταν τον Τσάρο, τον γνώριζε καλά και ήξερε ότι και ο Τσάρος τον εμπιστευόταν απόλυτα, και τον χρειαζόταν, γιατί ο Καποδίστριας ήξερε να διαβάζει τις προθέσεις πίσω από τα λόγια των άλλων και να βλέπει μακριά…. Πολύ μακριά. Περισσότερο από ευγένεια του έδειξε υποταγή. Ήρθε για να καταφέρει κάτι και ήξερε ότι θα τα κατάφερνε…. Με ήρεμη φωνή συνέχισε….

«Είδαμε λοιπόν τι δύναμη έχει μία επανάσταση….. στο χέρι μας είναι να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη προς όφελος μας, για τη καταστροφή αυτών που στέκονται εμπόδιο μας… η δυναστεία που μπορούμε να χτυπήσουμε έτσι είναι η Οθωμανική. Η επανάσταση είναι το καλύτερο όπλο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, μετά το στρατό και το στόλο σας….. ένα όπλο που μας κοστίζει ελάχιστα και μπορεί να μας αποδώσει τα μέγιστα. Το σχέδιο μου είναι απλό: Ξεσπάει μία επανάσταση στα Βαλκάνια, την οποία υποκινούμε εμείς, γίνονται σφαγές φυσικά και η Ρωσία ως προστάτης των Χριστιανών επιτίθεται στην Οθωμανική αυτοκρατορία, καταλύοντας την….»

- «Μα τι λες Ιωάννη, εδώ με δική μου πρωτοβουλία κάναμε την Ιερή συμμαχία που σκοπό έχει να καταλύσει κάθε επανάσταση και να αφήσει τους θρόνους να συνεχίσουν να υφίστανται ως έχουν…. και μου λες να υποκινήσουμε επανάσταση; Πως θα καταλύσουμε εμείς τη συμφωνία που είχαμε τη πρωτοβουλία να κάνουμε;»

- «Μεγαλειότατε, οι συμφωνίες γίνονται ακριβώς για να καταλύονται, όταν αυτό επιβάλλουν τα εθνικά συμφέροντα μας, και αυτή τη στιγμή ακριβώς οι άλλες δυνάμεις προχωράνε εις βάρος μας. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι κάνουν αποικίες σε όλο τον κόσμο και θέλουν να μείνει ο Τούρκος στη θέση του για να είναι προμαχώνας για εσάς. Οι Γερμανοί εισχωρούν στα Βαλκάνια, με μία σιωπηρή συμμαχία προσεγγίζουν το Τούρκο ώστε να τον χρησιμοποιούν και να τον έχουν σύμμαχο, και να ξέρετε, κάποια στιγμή εσάς θέλουν να χτυπήσουν, να με θυμηθείτε.»

- «Ιωάννη, το ξέρεις ότι σε σέβομαι και σε εμπιστεύομαι πολύ περισσότερο από όλους τους Ρώσους διπλωμάτες μου, το ξέρω ότι κοιτάς μακριά, αλλά μου ζητάς πολλά, μου ζητάς να φέρω τα πάνω – κάτω στα Βαλκάνια, και μαζί με αυτό στην Ευρώπη…. Οι Τούρκοι είναι αιώνες στα Βαλκάνια, και οι λαοί σκλαβωμένοι….. πώς θα ξεκινήσουν επανάσταση; Θα χάσουν, είναι βέβαιο…. Ότι έγινε το 1770 με τη γιαγιά μου την Αικατερίνη, δεν το ξεχνώ, είπε, στους Έλληνες αξίζει να ζουν σκλαβωμένοι…. Και εμείς…. Εκατομμύρια χαθήκαν στους πολέμους, θέλουμε κάποια χρόνια να συνέλθουμε….. δεν ξέρω….. δεν μπορώ να αναλάβω την ευθύνη να κάνω αυτό το πράγμα….»

Για τον Ιωάννη, είχε φτάσει η κρίσιμη στιγμή: Ή τώρα ή ποτέ!

«Μεγαλειότατε, δεν είναι στο χέρι σας να αναλάβετε ή όχι την ευθύνη της επανάστασης, την έχετε ήδη! Ήδη από το 1472 μαζί με τη Ζωή- Σοφία Παλαιολόγου ήρθαν οι τελευταίοι Ρωμαίοι αξιωματούχοι από την Κωνσταντινούπολη και σας πρόσφεραν τον τίτλο του Καίσαρα και τον δεχτήκατε, και έτσι ο ηγεμόνας της Ρωσίας λέγεται Τσάρος! Η σημαία σας είναι κίτρινη με Θυρεό τον δικέφαλο αετό, έχετε τα δικαιώματα του τελευταίου αυτοκράτορα και μαζί με αυτά και την υποχρέωση ότι οι σκλαβωμένοι λαοί των Βαλκανίων είναι οι δικοί σας λαοί, εάν δεν μπορείτε να το κάνετε εσείς τότε ποιος μπορεί; Εάν δεν έχετε εσείς την υποχρέωση να ελευθερώσετε τους λαούς τότε ποιος την έχει; Κάθε Τσάρος από τον Ιβάν και μετά είναι υποχρεωμένος να κάνει ότι μπορεί για να πάρει πίσω αυτά που του ανήκουν, και τα Βαλκάνια είναι δικαιωματικά δικά σας!»

- Ο Τσάρος έσκυψε από το βάρος αυτής της κληρονομιάς που είχε…. Πόσο θα ήθελε να συνέχιζε να είναι ένα αγόρι που, απλά φλέρταρε, πήγαινε για κυνήγι και γλεντούσε μέχρι τελικής πτώσεως με τους φίλους του… Αλλά δεν γινόταν αυτό…. Ήταν ο Τσάρος βλέπετε, ένα αγόρι που αναγκάστηκε να προσαρμοστεί στο ότι από τις αποφάσεις του εξαρτιόνταν εκατομμύρια…. Δεν την άντεχε αυτή την ευθύνη, του έτρωγε τα σωθικά του…. καμία μα καμία απόφαση δεν ήταν εύκολη, πάντα κάποιους θα δυσαρεστούσε και κάποιους θα ευχαριστούσε…. Θα ήθελε να αποφύγει αυτό το βάρος της ευθύνης, αλλά δυστυχώς ο Ιωάννης είχε δίκαιο…. Ο Τσάρος όφειλε να βοηθήσει τους Χριστιανούς των Βαλκανίων ….

Με βαριά φωνή είπε στον Ιωάννη Καποδίστρια: «Κάνε αυτό που λες, ας ξεκινήσεις την επανάσταση, πάρε χρήματα, κάνε ότι νομίζεις, αλλά δεν σου ξεκαθαρίζω το τι θα κάνει η Ρωσία μετά. Θα δούμε πρώτα εάν οι Έλληνες είναι ικανοί μόνοι τους να ξεκινήσουν την επανάσταση, θα δούμε εάν μπορέσουν να μονιάσουν και να πολεμήσουν τον Τούρκο, θα δούμε εάν αντέξουν στις επιθέσεις του Σουλτάνου, θα δούμε εάν αντισταθούν στις υποσχέσεις των Πασάδων να προσκυνήσουν…. Ξέρεις δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι οι Έλληνες αξίζουν την ελευθερία τους…»

- «Οι Έλληνες είναι ένας ξεχωριστός λαός Μεγαλειότατε… έχουν βαριά, ένδοξη ιστορία και θα πολεμήσουν μέχρις εσχάτων για την ελευθερία τους, μπορεί να γεννήθηκαν ραγιάδες, αλλά μέσα τους συνεχίζει να ζει ο Λεωνίδας έτοιμος να πεθάνει στις Θερμοπύλες, μπορεί να υποτάχτηκαν στα στίφη των Τούρκων, αλλά μην ξεχνάτε, η Κωνσταντινούπολη άντεξε 1.000 χρόνια περισσότερα από τη Ρώμη….. μπορεί να έκαναν ότι μπορούσαν οι Τούρκοι και οι Δυτικοί για να ξεχάσουν οι Έλληνες αυτό που είναι, αλλά οι Έλληνες δεν είναι απλά ένας λαός…. Είναι η κοιτίδα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, από τα χρόνια του Περικλή έως και του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου… είναι η κοιτίδα της Δημοκρατίας, είναι ένας λαός άξιος να κερδίσει την ελευθερία του….. Θα το δείτε! Θα το διαπιστώσετε ο ίδιος!»

- «Και κάτι άλλο Ιωάννη…. Καταλαβαίνεις ότι δεν μπορεί να ανακατευτεί το όνομά μου, ούτε και το δικό σου σε αυτή την ιστορία, δεν μπορώ να επιτρέψω σε καμία περίπτωση να εκτεθώ και να φανώ ανακόλουθος σε αυτά που λέω, υπογράφω και σε αυτά που τελικά κάνω….. Αυτή η συζήτηση ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΠΟΤΕ! Όσοι αιώνες και να περάσουν, ποτέ μα ποτέ δεν θα αποκαλυφθεί ο ρόλος ο δικός μου και της Ρωσίας στην επανάσταση των Ελλήνων….»

- «Έχω έτοιμο το σχέδιο της Επανάστασης Μεγαλειότατε…. Το δούλευα από τότε που σπούδαζα στην Ιταλία….. Την σπίθα της επανάστασης θα ανάψει μία εταιρία, μία εταιρία φίλων, η φιλική εταιρία, που απολύτως συνωμοτικά θα δουλέψει για το Μεγάλο σκοπό…. Εγώ θα κινώ τα νήματα της Φιλικής Εταιρίας, αυτό είναι το έργο της ζωής μου, δεν θα αποκαλυφθεί ποτέ μα ποτέ στους αμύητους ποιος θα είναι ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρίας… Η Αόρατη Αρχή θα ονομάζεται… Και το αποτύπωμα μου σε αυτήν δεν θα γίνει ποτέ μα ποτέ ορατό…. Ή θα νικήσουμε ή θα πεθάνουμε εμείς οι Έλληνες για αυτό το σκοπό!»

- «Σε θαυμάζω Ιωάννη! Μου θυμίζεις αυτούς τους Αρχαίους Έλληνες που το όνομά τους έμεινε για πάντα στην Ιστορία…. Εάν τελικά ελευθερωθείτε εσείς οι Έλληνες, σίγουρα η Ελλάδα θα σου οφείλει πολλά……»

- «Δυστυχώς Μεγαλειότατε οι σπουδαίοι Έλληνες γνώριζαν πάντα τον εξοστρακισμό και την αγνωμοσύνη από τους πατριώτες τους…. Δεν με πειράζει όμως αυτό, ας γίνει ότι είναι να γίνει!»…………

……..



Λίγο καιρό αργότερα διηγείται ο Εμμανουήλ Ξάνθος:

«Και αποφασίσαμε να κάνουμε την επίσημη σφραγίδα της Αρχής της Φιλικής Εταιρίας….

Στη μέση θα είχε το Σταυρό, σύμβολο των Χριστιανών, το Ε για την Ελλάδα και το 16 για το 1816. Στη περιφέρεια αυτής μπήκαν τα βαπτιστικά ονόματα των 9 πρώτων τη τάξη Αρχηγών δηλαδή του Αθανάσιου Τσακάλωφ, Νικόλαου Σκουφά, Νικόλαου Γαλάτη, Αντώνιου Κομιζόπουλου, Άνθιμου Γαζή, Αθανάσιου Σέκερη, Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου, και Εμμανουήλ Ξάνθου άρα 4 Άλφα, 2 Νι, 1 Πι, 1 Έψιλον….. Στην κορυφή της σφραγίδας ετέθη το βαπτιστικό της Αοράτου Αρχής που ουδέποτε αλλού κατονομάζεται…..»
(το αποτύπωμα του Ιωάννη)…..


(Μυθιστορηματική αφήγηση εμπνευσμένη από http://www.oakke.gr/na452/filiki_452.htm)




https://emmkopanakis.blogspot.com

ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ



Ο Ταμαμούα, ένα φτωχό αγόρι του θαλασσινού χωριού της Πολυνησίας, ήταν ήδη ένας έμπειρος ψαράς και βουτηχτής. Μπορούσε να κρατάει την αναπνοή του και να κάνει βαθιές καταδύσεις. Ήξερε σαν τη τσέπη του το βυθό του νησιού του, αλλά κάτι σαν μαγνήτης τον προκαλούσε να εξερευνήσει την ατόλη Τανίβα. Σε όλες τις ιστορίες που άκουγε από παιδί, ήταν το απόλυτο απαγορευμένο και καταραμένο μέρος. Εκεί ζούσε ένα θαλασσινό τέρας που καταβρόχθιζε τους βουτηχτές που αψηφούσαν τη θανατερή του φήμη, και δεν έμενε ίχνος από αυτούς τους χαμένους.

Ο Ταμαμούα είχε μεγαλώσει όμως, δεν ήταν πια παιδάκι και ποτέ στις καταδύσεις του δεν είχε δει ένα τέρας. Είχε δει καρχαρίες, δελφίνια, χελώνες, σαλάχια, μέχρι και φάλαινες, αλλά κανένα από τα ψάρια και τα κήτη δεν ήταν τέρας. Ήταν όντα της θάλασσας, με τη βιολογία τους, τις συνήθειές τους και αν τα ήξερες αυτά, τότε είχες τη γνώση να προφυλαχτείς.

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2020

Χριστούγεννα στον κόσμο


Τα Χριστούγεννα έρχονται σε όλον τον κόσμο και κάθε χώρα τα γιορτάζει με το δικό της ξεχωριστό τρόπο. Τα Χριστούγεννα είναι μια παγκόσμια γιορτή και γιορτάζεται διαφορετικά από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το κλίμα, την ιστορία ή τη νοοτροπία του κάθε λαού.

Τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα

Χριστούγεννα ● Christmas - Xmas Tree clipart

Στην Ελλάδα τα Χριστούγεννα είναι μια από τις μεγαλύτερες Θρησκευτικές εορτές των Ελλήνων. Η ευχή «Καλές γιορτές» είναι από τις πιο χαρακτηριστικές κατά τη περίοδο πριν και μετά τα Χριστούγεννα μέχρι του Αγίου Ιωάννη (13ήμερο).

Σε όλη τη χώρα τα παιδιά τριγυρνούν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα κάλαντα τις παραμονές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων, ενώ στις 12.00 τα μεσάνυχτα ανάβουν φωτιές για να διώξουν τους καλικάντζαρους, έθιμο κυρίως της υπαίθρου.


Πριν από τα Χριστούγεννα προηγείται τεσσαρακονθήμερος νηστεία κατά την οποία οι πιστοί νηστεύουν το κρέας και τα γαλακτοκομικά τρώγοντας όμως ψάρι μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου (εκτός φυσικά Τετάρτης και Παρασκευής). Από τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου δεν καταλύεται το ψάρι.

Στην Ελλάδα που κύριο χριστουγεννιάτικο έδεσμα είναι το χοιρινό, απαντάται και το έθιμο με το χριστουγεννιάτικο καραβάκι που όμως στη Χίο αποτελεί τοπικό έθιμο της Πρωτοχρονιάς με ομοιώματα πλοίων.

Επίσης οι εξώστες, τα παράθυρα, οι κήποι, αλλά και οι χώροι γύρω από το τζάκι σφύζουν από ανάλογη διακόσμηση γιορτινής ατμόσφαιρας.

Η πίτα που ετοιμάζεται με τον ερχομό του νέου έτους, η Βασιλόπιτα, περιέχει ένα «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη σ΄ αυτόν που θα το βρει. Στα δε Θεοφάνια που εορτάζεται η Βάπτιση του Χριστού καθαγιάζονται τα ύδατα με ρίψεις του «σταυρού» στο υγρό στοιχείο και ανέλκυσή του από κολυμβητές, με αγιασμό των σπιτιών από ιερείς και με ιδιαίτερα κατά τόπο έθιμα.

Χριστούγεννα στην Γαλλία

Τα Χριστούγεννα στη Γαλλία αποτελούν την εορταστική κορύφωση του έτους. Σε αντίθεση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες η εποχή προ των Χριστουγέννων είναι λιγότερο σημαντική. Η παραμονή των Χριστουγέννων εδώ είναι μια συνηθισμένη εργάσιμη μέρα. Το βράδυ όμως η οικογένεια συγκεντρώνεται για ένα ολοκληρωμένο χριστουγεννιάτικο δείπνο.



Ο Père Noël (Ο πατέρας των Χριστουγέννων), ο κατά τους Γάλλους Άγιος Βασίλης, δίνει τα δώρα του το βράδυ μεταξύ 24 προς 25 Δεκεμβρίου. Μεγάλη σημασία στους εορτασμούς των Χριστουγέννων έχουν οι γαστρονομικές απολαύσεις. Το παραδοσιακό εορταστικό τραπέζι, το «Reveillon» (ρεβεγιόν) αποτελείται από μια πλούσια γκάμα διαφορετικών πιάτων.

Και αυτό το έθιμο έχει περάσει σήμερα στα προγράμματα όλων των ξενοδοχειακών μονάδων της Ευρώπης και όχι μόνο αλλά και επί πλέον και την Πρωτοχρονιά. Οι Γάλλοι τα Αλεξανδριανά τα γνωστά κόκκινα λουλούδια τα αποκαλούν Etoiles de Noël (Αστέρια των Χριστουγέννων) και τα χρησιμοποιούν για διακόσμηση εσωτερικών χώρων καθώς και ως δώρο σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Το Κάλεσμα

Ήτανε μια φορά κι ένα καιρό, ένα όμορφο παλικάρι που το λέγανε Κρίτονα. Είχε πολύ όμορφη και ζεστή φωνή, μα πιο ζεστή ήταν η καρδιά του.
Τραγουδούσε πάντα, ότι κι αν έκανε. Δούλευε; Τραγουδούσε! Έκανε περίπατο; Τραγουδούσε! Λένε μάλιστα πως και τις νύχτες τραγουδούσε στον ύπνο του, αντί για παραμιλητό, μα αυτό δε μπορούμε να το πούμε για σίγουρο.
Όπως είναι φυσικό, είχε μεγάλη απήχηση στις κοπελιές, μα ήταν μοναχικός και δεν έδειχνε να ενδιαφέρεται για καμιά. Παρόλο μάλιστα που σ' όλα του τα τραγούδια υμνούσε τον έρωτα. Στη πραγματικότητα, έδειχνε να μην έχει αγγιχτεί απ' αυτόν.
Χρυσή καρδιά, πρόσχαρος και πάντα χαμογελαστός μ' όλους. Γυρνούσε στις ρούγες και τραγουδούσε... τραγουδούσε... Το παραμικρό το 'φτιανε τραγούδι κι αυτό το ταλέντο το 'χε από μικρός.

Περνούσε ο καιρός. Όλοι κι όλες τον λάτρευαν κι εκείνος -παρόλα όσα είπαμε- ήταν αποστασιοποιημένος. Αν μάλιστα μπορούσε να διαβάσει κανείς καλά στα μάτια του -εκείνος πίστευε πως κρυβόταν καλά- ή είχε τη δυνατότητα να το παρατηρήσει, στις πιο προσωπικές του στιγμές -τις λίγες που δε τραγουδούσε δηλαδή- ή ακόμα αν πρόσεχε -αντί το τραγούδι- τη ψυχή του, την ώρα που κελαηδούσε γλυκά, θα διέκρινε έστω και με κάποια δυσκολία, πως κάπου μέσα του βαθιά, κάτι τον απασχολούσε και τον βασάνιζε.

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2020

Νίκος Τσιφόρος – Περί εορτών και πανηγύρεων




Πρώτα είναι οι κουραμπιέδες μ’ έναν κόσμο ζάχαρη από πάνω. Και τα μελομακάρουνα. Ύστερα είναι οι στολισμένες βιτρίνες.



Ρωτάει ο μικρός:

– Γιατί μαμά;

– Γιατί, αγοράκι μου, τώρα γεννήθηκε ο Χριστούλης. Κι εμείς όλοι γιορτάζουμε που γεννήθηκε. Κατάλαβες;

Τον μικρό τον ενδιαφέρει περισσότερο ένα αεροπλανάκι κι ένα τανκ που βγάζει σπίθες και δέχεται την εξήγηση χωρίς άλλη περιέργεια.

– Θέλει ένα τανκ, λέει η μαμά.

Ο άνθρωπος δαγκώνεται πολύ ελαφριά.

– Πρέπει να του στολίσουμε κι ένα δέντρο.

Ο άνθρωπος δαγκώνεται βαθύτερα. Τότε, στον δικό του καιρό, πού τά ’ξερε τα δέντρα; Το πολύ-πολύ να του παίρνανε καμιά ροκάνα ή καμιά καραμπιστόλα και όξω από την πόρτα. Τώρα, ο κόσμος εξελίχθηκε. Όλα τα σπίτια που έχουν ένα παιδί, πρέπει νά ’χουνε κι ένα στολισμένο δέντρο.

– Ευλογητός ο Κύριος Ημών, λέει ο άνθρωπος, αλλά πόσα έχει αυτό το τανκ;

– Τετρακόσες.

– Ο τενεκές;

– Μάλιστα.

– Ευλογητός ο Κύριος Ημών, ξαναλέει ο άνθρωπος, αλλά τετρακόσες δεν δίνω.·

Η μαμά κατεβάζει τα μούτρα.

– Μα, ο Μπούλης…

– Και δέντρο δεν στολίζω.

– Μα, το παιδί…

Το παιδί υπεράνω όλων. Ο διάδοχος με τις αξιώσεις και τα καπρίτσια του.

– Φάε, Μπούλη.

– Μμμμμ…

– Φάε, πουλάκι μου.

– Δε θέλω.

– Έλα, μη με στενοχωρείς.

Του λένε παραμύθια, του κάνουν αστεία, να το μπουκώσουν πεντέξι κουταλιές βιταμίνες. «Αυτή για τον μπαμπάκα, αυτή για τη μαμάκα». Και στον καιρό του, ο μπαμπάκας κοπάναγε μια φε-τάρα ψωμί με τουλουμοτύρι και ήτανε και πολύ ευχαριστημένος.

– Θέλω το τανκ. Θέλω και δέντρο.

Στεναγμός εκ βαθέων… Μεγάλη η χάρις του Κυρίου Ημών, αλλά τί τό ’θελε αυτό το καθεχρονιάτικο; Να γιορτάσουμε τη γέννησή Του με Ύμνους, ευλογίες κι ευχαριστίες. Μάλιστα. Να πάμε στην εκκλησία και ν’ ανάψουμε το κεράκι μας. Μάλιστα. Να φάμε ένα καλύτερο φαί. Μάλιστα. Αλλά παιχνίδια πανάκριβα και δέντρα; Γιατί;

Η μαμά χαμογελάει.

– Κι εγώ θα πάρω παπούτσια και κείνη την μπλουζίτσα που είδα, την μπλε.

Νέοι και βαθύτεροι στεναγμοί.

– Και πρέπει να χαρίσουμε κάτι και στα βαφτιστήρια μας.

Εδώ οι στεναγμοί ματώνουνε τις καρδιές.

– Και στ’ ανήψια…

Δεν υπάρχουνε πια στεναγμοί. Σωθήκανε. Υπάρχουνε προβλήματα. Άλυτα, από κάθε Αϊνστάιν…

– Με τί, ρε γυναίκα;

Μολύβι, χαρτί, λογαριασμοί

– Γαλοπούλα.


– Γλυκά.

– Τυρί και αρνάκι για τη δεύτερη μέρα να κάνουμε φρικασέ.

– Έκτακτα φαγώσιμα, λόγω της εορτής.

Σύρομεν γραμμήν, προσθέτομεν, πάει το χιλιάρικο.

Από δω αρχίζει το δεύτερο κεφάλαιο.

– Παπούτσια του Μπούλη.

-Ένα Εσκιμώ του Μπούλη.

– Τα δικά σου κυρία σύζυγος.

Ξανασύρομεν γραμμήν, πάνε άλλες χίλιες πεντακόσες.

Κεφάλαιον τρίτον, που λένε.

– Τα παιχνίδια του παιδιού. Και το δέντρο.

-Όχι.

– Ναι.

Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2020

Τζελαλαντίν Ρουμί: Ο ταξιδευτής της ψυχής


Πηγή εικόνας: kosmos-zine.gr

Ο Τζελαλαντίν Ρουμί ήρθε στον κόσμο στις 30 Σεπτεμβρίου του 1207 μ.Χ. στην πόλη Μπαλχ του Αφγανιστάν. Όλη του η ζωή θα μπορούσε να περιγραφεί με τη λέξη «αναζήτηση». Υπήρξε φιλόσοφος, θεολόγος, νομικός, ποιητής και μυστικιστής των Σούφι (πρώτες ασκητικές κοινότητες του Ισλάμ). Ο Ρουμί πέθανε στο Ικόνιο της Μικράς Ασίας τον Δεκέμβριο του 1273, αφήνοντάς μας ένα εξαιρετικό συγγραφικό έργο. Τα πιο γνωστά του έργα είναι το πολύτομο «Μεσνεβί» και «ο αγαπημένος». Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε τουλάχιστον εικοσι έξι γλώσσες και διαβάζονται ως τις μέρες μας σε όλο τον κόσμο, γιατί το ταξίδι της αναζήτησης προς την ανακάλυψη είναι αέναο.

Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2020

Ο ανώνυμος Έλληνας “Ασίμωφ” του 1928



Στο φύλλο της Τρίτης, 13 Νοεμβρίου 1928, ένας ανώνυμος αρθρογράφος της εφημερίδας Μακεδονία, έκανε μια σειρά απίστευτων εκτιμήσεων/προβλέψεων για τον άνθρωπο του μέλλοντος με βάση τις τεχνολογικές ανακαλύψεις της εποχής του. Ο επίλογος μένει ν απαντηθεί από μας…


“Ο αιών μας θα αναγραφεί αναμφιβόλως εις την ιστορίαν ως ο αιών των απίστευτων θαυμάτων.

Ο αιών ο οποίος μας έδεσε το ραδιόφωνον, την ανάγλυφον και έγχρωμον φωτογραφίαν, τα θαύματα της εναερίου πτήσεως, ο οποίος τελειοποιεί την τελεόρασιν, ο οποίος κινεί τα πλοία και οδηγεί τα αεροπλάνα και κάμνει τα τηλεβόλα να εκπυρσοκροτούν δια των ερτσιανών κυμάτων, και παρασκευάζει και άλλα θαύματα, αξίζει πράγματι τον χαρακτηρισμόν αυτόν από τους μεταγενεστέρους.

Ο αήρ αναλυθείς εις τα εσώτερα συστατικά του, μας έδωκε τα καλούμενα «ευγενή» αέρια, τα οποία δεν εγνωρίζαμεν μέχρι τούδε. Είναι ταύτα το ήλιον, το νέον, το αργόν, το κρυπτόν και το ξένον.

Το ήλιον ανακαλυφθέν υπό του Ράμσεϊ κατά το 1896, εφαρμοζεται ήδη εις πρακτικάς χρήσεις. Είναι προτιμότερον του υδρογόνου εις την πλήρωση των πηδαλιουχούμενων αεροστάτων, επειδή είναι άκαυστον.

Ολόκληρον επίσης νέον κόσμον μας υπόσχεται η τηλεόρασις. Ο άνθρωπος πλησιάζων εις το τηλέφωνον, όχι μόνο θα ακούει τη φωνή του προσώπου με το οποίον θα συνομιλεί, αλλά θα βλέπει και το προσωπόν του.

Η νέα επιστήμη μας υπόσχεται ότι ο συγχρονισμός μεταξύ της φωνής και των κινήσεων του ανθρώπου ο οποίος θα ομιλεί μαζί μας θα είναι τέλειος.

Και θα ημπορείτε τότε από το δωματιόν σας να βλέπετε μια διαδήλωσιν που διασχίζει τους δρόμους της Νέας Υόρκης και του Πεκίνου ακούοντες συγχρόνως και την μουσικήν που θα συνοδεύει την παρέλασιν.

Το θέατρον και ο κινηματογράφος θα υποστούν αληθινή επανάστασιν από την εφεύρεσιν αυτήν. Με την ραδιοφονίαν, συνδυαζομένην με την τηλεόρασιν, θα έχετε πράγματι το θέατρον εις το σπίτι σας. Ο τηλεκινηματογράφος θα είναι η αυριανή διασκεδασίς μας!

Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2020

Νοέμβρης ήδη...

Ένας ψαράς ήταν στο παραμύθι του ο Νοέμβρης!Ένας ψαράς, που΄χε  γυναίκες, δυο!
Τη μια, πέρα απ’ τη θάλασσα! Που όμως λόγω κακοκαιρίας δεν μπορούσε να βλέπει συχνά.
Την άλλη στη στεριά, μαζί του.
Σ' αυτή τη στεριανή δεν δίνονταν όμως απόλυτα η καρδιά του γιατί η σκέψη έτρεχε μόνιμα στην άλλη...τη μακρινή.
Κι όταν ο καιρός καλυτέρευε την άφηνε για κείνη.
Έτσι ο ψαράς, την κοντινή την έβλεπε όλο και λιγότερο, όσο κρατούσε η μέρα που καθημερινά μίκραινε σε  διάρκεια ...
Ενώ την άλλη την μακρινή, την ονειρεύονταν ξύπνιος στις ατέλειωτες, αξημέρωτες νύχτες του …
Αυτός είναι ο Νοέμβρης μας, ο κρασομηνάς μας, αυτός ο μήνας ο  παραπλανητικός, ο ερωτιάρης, που μονίμως ψάχνεται μέσα  στ' ατέρμονα βράδια της εσωτερικής του μοναξιάς και αναζήτησης ...

Σ΄ αυτό το εσωτερικό ταξίδι προς την αναζήτηση της όποιας χαράς που τυχόν καταφέρουμε ν΄ αντλήσουμε από "τη θάλασσα μέσα μας" μάς καλεί ο Νοέμβρης, φίλοι μου, που μόλις πάτησε το κατώφλι του χρόνου μας!
Και πόσες εκπλήξεις κρύβει αυτή η αναζήτηση..
Ψαχτήρι η ψυχή μας ν' ανακαλύψει το σπόρο που ' θαψε ο μήνας στη γη βαθιά...
Αισθήσεις σε επιφυλακή!
Νοέμβρης γενναιόδωρος! Θρόνους μοιράζει τα σύννεφα, και ζωφόρους χτίζει με κίτρινα φύλλα.
Βροχοψιχάλες στο μέτωπο μαρτυρούν πως αλλάζουμε...
Το αποχαιρετιστήριο φιλί στον ήλιο και τη θαλπωρή του έχει τη γεύση απ' το ρόδι, που κάρπισε στην αυλή μας...
Αλλάζει η φύση....κι αμφισβητούμε τη μέχρι τώρα σταθερά του λαμπρού της ήλιου.
Αλλάζουμε κι εμείς...
Πολλοί σε μια μελαγχολία κι άσκοπη περιπλάνηση, σ’ ένα βύθισμα του νου, σε μια παραίτηση που κι οι συγκυρίες μάς παροτρύνουν...
Ξερό το φύλλο, μα δείτε! Χρυσίζει στις διάφορες σκιές...
Μια ελπίδα, ένα όραμα της ανάδυσης της απροσδόκητης και της λυτρωτικής, το χρώμα και η λάμψη του!
Σημαντική κι η φθίνουσα αλλαγή πολλές φορές...Νυχτώνει νωρίς.
Στοχασμοί...Σκέψεις παλιές...απορριπτέες...
Νέοι δρόμοι να διαβούμε. Μα πώς; Νυχτώνει νωρίς.
Σε κάθε βήμα οι καταστάσεις μάς πετούν κατάμουτρα παράφωνες επωδούς ...
Νυχτώνει νωρίς. Τι κι αν ανθίζει το αναιδές κυκλάμινο;
Όσο κι αν θέλεις να κρατήσεις τη χρυσίζουσα όψη των Νοεμβριάτικων φύλλων σε ταλανίζει το αληθινό τους υπογάστριο...η απόγνωση και η απελπισία η καθημερινή, που συνυπάρχουμε στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο.
Φύγαν και κείνα τα πουλιά κι η ερήμωση, λύπη μεταλλαγμένη...
Πού χώρος για προσδοκία στων καιρών τη βαναυσότητα;;;
*****
Ρίξε στην πλάτη σου ένα ρούχο, βγες στη βροχή, άκου τη μουσική της και θα μεταλλαχθεί αυτή η αβεβαιότητα...
Αυτή, που τα φύλλα της χρυσίζουν κι οι φευγάτοι περνούν για φλόγες πύρινες ...
Στον ουρανό του Νοέμβρη φλογερές ρομφαίες αρχαγγέλων, οι ελπίδες...
Κι ας νυχτώνει νωρίς...Απαντοχές υπαρκτές στων τρελών τα οράματα…

«…There's a fire in this November sky...»






http://notesmuthoikaielpida.blogspot.gr

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020

Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ





Όλα είχαν καεί… και εκεί που ήταν ένα από τα πιο όμορφα μοναστήρια του Αγίου Όρους, ένας σωρός έμεινε που κάπνιζε… ευτυχώς σώθηκαν όλοι οι μοναχοί…. Βουβοί κοιτούσαν τώρα τον ηγούμενο τους, με τα μάτια τους μιλούσαν ωστόσο: «Τι θα κάνουμε τώρα; Πως θα πορευτούμε; Να διαλύσουμε τη μονή και να πάμε σε άλλα μοναστήρια;»

Ο Ηγούμενος έπρεπε να τους δώσει μία απάντηση… «Αδελφοί, πάω στο λόφο για μια ώρα να εκτιμήσω τη κατάσταση και έρχομαι…» Ο Ηγούμενος μιλούσε με το Θεό και σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση έπρεπε να πάρει μία απόφαση, αλλά όχι μόνος του…

Στη κορυφή του λόφου έκλεισε τα μάτια του και στη σιωπή αναζήτησε τη παρουσία Του… …Μία απέραντη γαλήνη πλημμύρισε τη καρδιά του… Μια ευλογία έμπαινε στη κάθε του αναπνοή… Και στο κέντρο του μυαλού του, λέξεις μορφώνονταν από μία άφατη Παρουσία…

-Πατέρα τι θα κάνουμε;

- Θα το ξαναφτιάξετε το μοναστήρι… πολύ καλύτερο από πριν…


- Πατέρα, ειλικρινά, αισθάνομαι ότι έφτασα στα όρια μου, δεν μπορώ να καταφέρω να συνεχίσω… Να εκλέξουμε άλλον ηγούμενο;

- Παιδί μου, μην αφήνεις το λογισμό σου να κάνει κουμάντο… Κάθε δοκιμασία που έρχεται είναι ένα βουνό που θα διαβαίνεις μέχρι να φτάσεις εκεί ψηλά που είναι ο προορισμός σου… Ο άνθρωπος μόνος του δεν κάνει τίποτα, ο άνθρωπος που έχει Εμένα μέσα του, μπορεί να κάνει τα πάντα…

Ο Ηγούμενος μεταμορφωμένος επέστρεψε από το λόφο… Αδελφοί, θα το ξαναφτιάξουμε το μοναστήρι.. Μου το υποσχέθηκε ο ίδιος ο Θεός… Μία Ομάδα θα μαζέψει τα ερείπια… εδώ τα χρήσιμα… εδώ οι πέτρες, εδώ τα αγκωνάρια…. Μία άλλη Ομάδα θα φτιάξει ένα πρόχειρο κατάλυμα να μένουμε μέχρι το μοναστήρι μας να είναι έτοιμο… Εδώ θα είναι ο πύργος του, εδώ τα όρια του… Οι αδελφοί ηλεκτρισμένοι με έναν νέο αέρα αισιοδοξίας ανασηκώσαν τα ράσα τους και ξεκίνησαν θαρρετά τον αγώνα…

Ο ηγούμενος έγραψε δύο γραφές: Η μία προς τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης για βοήθεια… «Παναγιότατε, τη σεπτή σας βοήθεια…»… Η άλλη στο μαστοροχώρι της Ηπείρου… «Πρωτομάστορα, μάζεψε το μεγαλύτερο μπουλούκι που μπορείς να φέρεις, θα χτίσεις ένα μοναστήρι που όμοιο του δεν έχει ο Άθως… θα πάρεις όσο χρυσό ζητήσεις…»

Μέχρι να έρθει η βοήθεια του Πατριάρχη ο ηγούμενος δούλευε από το πρωί μέχρι το βράδυ… και όλοι οι μοναχοί αν και κάνανε τη πιο βαριά εργασία που υπάρχει με τις πέτρες, ένιωθαν ότι ο ίδιος ο Θεός τους αλάφρυνε στο έργο τους….

Δύο εβδομάδες αργότερα ήρθε η απάντηση του Πατριάρχη… Ο ηγούμενος παραξενεύτηκε που ήταν μόνο μία γραφή…. Περίμενε κανένα κασελάκι με χρυσό… Αποσβολωμένος διάβασε τη γραφή…. «Την ευλογίαν μου δια το Θεάρεστον έργο σας… Δυστυχώς οι καιροί είναι χαλεποί εδώ στην Κωνσταντινούπολη… ο σουλτάνος κάνει πόλεμο και χρήματα δεν υπάρχουν…. Και εδώ πείνα και στερήσεις…. Δοκίμασε στην Αίγυπτο… είναι το μοναδικό μέρος που ευημερεί…. Υπάρχουν και εκεί Χριστιανοί….»

Στη σιωπή του ο Ηγούμενος άκουσε τη φωνή του Θεού:

- Κάνε ότι σου λέει η γραφή… Ξεκίνα σήμερα… Θα πάτε τρεις όμως και στην Αλεξάνδρεια στο λιμάνι, θα είστε οι τρεις τελευταίοι που θα βγείτε από το πλοίο…

- Πατέρα μου, συγνώμη που ρωτάω, αλλά σε λίγο θα έρθουν οι μάστορες… Πως θα δουλέψουν δίχως χρυσό; Και από την άλλη, γιατί να πάμε τρεις μοναχοί στην Αίγυπτο και όχι ένας;

- Έχε πίστη παιδί μου και κάνε ότι σου λέω… Δεν θα γελάσεις τους μάστορες, θα τους φέρεις το χρυσό που χρειάζονται και ακόμα παραπάνω… Τρεις πρέπει να πάτε…

Ο ηγούμενος καθησύχασε τους αδελφούς… «Ο Πατριάρχης θα μας δώσει το χρυσό, θα πάμε τρεις να τον παραλάβουμε… Οι μάστορες να ξεκινήσουν να δουλεύουν μόλις έρθουν… έρχομαι με το χρυσό τους…»

Πήρε τους δύο πιο έμπιστους και χειροδύναμους αδελφούς και φύγαν… από την Ουρανούπολη και μετά τους είπε τον αληθινό προορισμό τους… Από καΐκι σε καΐκι και από λιμάνι σε λιμάνι βρέθηκαν σε ένα πλεούμενο με κόκκινα πανιά για την Αίγυπτο… Όταν ο Θεός θέλει κάτι, πάντα φυσάει ούριος άνεμος …

Ιστορίες έρχονταν στο νου του ηγούμενου, για τη βρωμιά που υπάρχει εκεί στους άπιστους, στους μαύρους… Φαντάζονταν δρόμους με περιττώματα όπου ζούσανε οι μουσουλμάνοι… Τι να κάνει όμως, έπρεπε να πάει εκεί… αλλά, θα τον βοηθούσαν οι Χριστιανοί…
……

Ο Σουλτάνος της Αιγύπτου, ο Χαρούν ο Ευσεβής, ξύπνησε με ένα υπέροχο όνειρο αυτό το πρωί. Είδε λέει ότι ήταν περιπατητής και αφού περπάτησε σε βουνά και κοιλάδες, βρέθηκε σε μία πεδιάδα, και μαζί του ήταν άνθρωποι πολλοί, που κρατούσαν δρεπάνια και κόβαν τα σιτάρια που ήταν γεμάτη η πεδιάδα, και όσο κόβαν τα σιτάρια αυτά αμέσως ξαναβγαίνανε και οι άνθρωποι δεν προλαβαίναν να τα ξανακόβουν, και τριγυρισμένο από τέσσερα ποτάμια ήταν ένας υπέροχος κήπος, και εκεί αισθανόταν ότι έπρεπε να πάει, γιατί είναι το σπίτι του….

Κάλεσε τον προσωπικό του Σούφι, τον μουσουλμάνο μοναχό που του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη, γιατί μπορούσε και άκουγε τη φωνή του Αλλάχ…. Του είπε το όνειρό του, το όνειρο που του έφερνε ευλογία και χαρά και ζήτησε την εξήγησή του…

Ο Σούφι με σεβασμό απάντησε: «Πολυχρονεμένε μου Άρχοντα, είναι πολύ εύκολο να απαντήσω, γιατί είδα και εγώ το ίδιο όνειρο με σένα: Ο δρόμος που ακολουθείς σαν περιπατητής είναι ο άγιος δρόμος του Αλλάχ, γιατί σαν ηγεμόνας ποτέ δεν θέλησες να θησαυρίζεις κάνοντας πολέμους και τυραννώντας με φόρους, αλλά ακολουθώντας τον, έφερες τον λαό σου στην πεδιάδα της αφθονίας, όπου πάντα υπάρχει σιτάρι και ψωμί για το λαό. Και ο κήπος που είδες ανάμεσα στα τέσσερα ποτάμια είναι ο παράδεισος….

Είδα όμως και τη συνέχεια του ονείρου: Να ευεργετείς τρεις μαυροφορεμένους ξένους άντρες, τους τρεις που θα φτάσουν σήμερα το πρωί και θα κατέβουν τελευταίοι από ένα πλοίο με κόκκινα πανιά…»

Τότε ας μη χάνουμε χρόνο, είπε ο Σουλτάνος και έδωσε οδηγίες στον Αρχηγό της Φρουράς…..

Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2020

Κι έτσι ο κόσμος βρήκε την ησυχία του…! – Καζαντζάκης



«Μια μέρα ο Αλλάχ βρέθηκε μπόσικος, έπιασε φωτιά και κοπριά κι έπλασε το Ρωμιό. Μα ευτύς, ως τον είδε, το μετάνιωσε.

Είχε ένα μάτι ο αφιλότιμος που τρυπούσε ατσάλι. «Τι να γίνει τώρα, μουρμούρισε ο Αλλάχ, την έπαθα. Ας πιάσω να κάμω τώρα τον Τούρκο, να σφάξει το Ρωμιό, να βρει ο κόσμος την ησυχία του.»

Και ευτύς, χωρίς να χασομεράει, βάνει σ’ ένα ταψί τον Τούρκο και το Ρωμιό να παλέψουν. Πάλευαν, πάλευαν ως το βράδυ, κανένας δεν έριχνε το κάτω τον άλλον Μα ευτύς, ως σκοτείνιασε, βάνει ο άτιμος Ρωμιός τρικλοποδιά, κάτω ο Τούρκος!

«Ο διάολος θα με πάρει, μουρμούρισε ο Αλλάχ, την έπαθα πάλι. Τούτοι οι Ρωμιοί θα φάνε τον κόσμο, πάνε οι κόποι μου χαμένοι… Τι να κάμω;»

Ολονύχτα δεν έκλεισε μάτι ο κακομοίρης, μα το πρωί, πετάχτηκε απάνω και χτύπησε τις χερούκλες του:
«Βρήκα βρήκα» φώναξε. Έπιασε πάλι φωτιά και κοπριά, κι έφτιαξε έναν άλλο Ρωμιό, και τους έβαλε στο ταψί να παλέψουν.

Άρχισε το πάλεμα. Τρικλοποδιά ο ένας, τρικλοποδιά κι ο άλλος.

Μπηχτές ο ένας, μπηχτές κι ο άλλος. Μπαμπεσιά ο ένας, μπαμπεσιά κι ο άλλος… Πάλευαν, πάλευαν, έπεφταν, σηκώνουνταν, πάλευαν πάλι, ξανάπεφταν, ξανασηκώνουνταν, πάλευαν… Κι ακόμα παλεύουν!

Κι έτσι ο κόσμος βρήκε την ησυχία του…!»


  ~Ν.Καζαντζάκης.

Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2020

Ο Μικρός Ψαράς & Η Όμορφη Γοργόνα




"Μια φορά κι ένα καιρό..."
Η αρχή είναι πάντα ίδια. Παραπέμπει αυτόματα, το νου του αναγνώστη, σε παραμύθι. Ωστόσο όχι... Όσο κι αν αυτό ακουστεί περίεργο κι απίστευτο, τούτο δω, δεν είναι παραμύθι. Τουλάχιστον όχι με την ευρεία έννοια του όρου. Όλα είναι παραμύθια ή και κανένα. Το θέμα είναι, τι πιστεύει κανείς ή τι είναι διατεθειμένος να πιστέψει.
"...ήταν ένας μικρός ψαράς..."
Αυτή η ιστορία λοιπόν, είναι εντελώς μα εντελώς αληθινή. Αν δυσκολεύεται να το πιστέψει κάποιος, ας πούμε τότε πως είναι σχεδόν αληθινή. Έστω, έχει αρκετά ψήγματα αλήθειας. Είναι αληθοφανής, εν πάσει περιπτώσει. Πως αλλιώς να πείσω, παρά μόνον αν πω, πως κάποιο πρόσωπο, είμαι γω ο ίδιος! Κάποιο ή κάποια εξ αυτών. Ίσως πάλι και να το νειρεύτηκα, ποιος ξέρει; Συνήθως τα όμορφα όνειρα, δε τα θυμόμαστε το πρωΐ ή ίσως κι έτσι να πιστεύουμε. Εκεί που σκεφτόμαστε πως "πάει... χάθηκε" και ξεχνάμε τα πάντα, μιαν άλλη νύχτα, που δε κολλά ύπνος ή μιαν άλλη μέρα, που 'χει ένα κάποιο δροσερό ή καφτό περίβλημα, μας έρχεται μια ιδέα, για ένα παραμύθι. Ή κάτι σα παραμύθι. Που 'χει πολλές πιθανότητες, να 'ναι τ' όνειρο που ξεχάσαμε, σ' άλλη ίσως μορφή. Ίσως πάλι κι ατόφιο...
"...που κέρδιζε τη ζωή του δύσκολα, ολημερίς στη σκληρή ρέμβη της πέτρας και της θάλασσας..."

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2020

Τιθωνός και Ηώ: Ένας έρωτας που νικήθηκε από το γήρας


Κι απ' του λεβέντη Τιθωνού την αγκαλιά η Αυγούλα σηκώνουνταν να φέρει φως σ' όλους, θεούς κι ανθρώπους. (Όμ., Οδ. ε 1-2) 


Η Ηώ λοιπόν, ερωτεύτηκε τον Τιθωνό και τον απήγαγε μαζί με τον Γανυμήδη, κατά μία εκδοχή, για να τους καταστήσει εραστές της. Ωστόσο, ο Δίας κράτησε τον Γανυμήδη για τον εαυτό του. Η Ηώ τότε τον μετέφερε στην Ανατολική Αιθιοπία όπου ίδρυσε τα Σούσα. Επειδή όμως ο Τιθωνός, γιος του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα (γιου του Ίλου, ιδρυτή της Τροίας, γιου του Τρώα, γιου του Εριχθόνιου, γιου του Δαρδάνου, γιου του Δία και της Ηλέκτρας) ήταν θνητός η Ηώ ζήτησε από τον Δία να γίνει αθάνατος και να ζήσει αιώνια. Αλλά όταν ζήτησε την χάρη της αθανασίας, ξέχασε όμως να ζητήσει και αιώνια νεότητα  και έτσι ο Τιθωνός γέρασε πολύ, παρά τις προσπάθειες της Ηούς να τον κρατήσει νέο. 
Έτσι αρχικά, έζησαν ως ενθουσιώδεις εραστές, αλλά όταν τα μαλλιά του άρχισαν να ασπρίζουν, η Ηώ τον βαρέθηκε και παρότι τον φρόντιζε και έτρεφε με αμβροσία. Το Γήρας ήρθε σ’ αυτόν και σταδιακά έφθασε σε σημείο να μην μπορεί να κινηθεί. Ο Τιθωνός λοιπόν έφθασε σε έσχατο γήρας, κι έτσι η Ηώ, που ως θεά ήταν και αθάνατη και αιώνια στην ίδια ηλικία, δεν μπορούσε πια να τον βλέπει. Με την παράλειψη της Ηούς να ζητήσει από τους θεούς, μαζί με την αθανασία, και την αιώνια νεότητα, ο Τιθωνός δεν μπορεί να πεθάνει, αλλά βρίσκεται σε διαδικασία διαρκούς γήρανσης. 


Γέρος αδύνατος και εξασθενημένος, έφτασε σε μεγάλη ηλικία μετά από παράκληση τής Ηούς, δεν διατήρησε όμως και την έξοχη ομορφιά του. Μόνο η φωνή του διατήρησε την νεανικότητά της, γι’ αυτό και οι θεοί τον λυπήθηκαν και τον μεταμόρφωσαν σε τζιτζίκι. Σε ένα ζαρωμένο έντομο δηλαδή που απλώς μιλά ακατάπαυστα, ανίκανο για νεανική δράση. Ωστόσο, άλλοι υποστηρίζουν ότι η Ηώ διατήρησε την αγάπη της και ότι ουδέποτε ντράπηκε που κοιμόταν μαζί του, ζητώντας μάλιστα από τον Δία να τον μεταμορφώσει σε τέττιγα (τζιτζίκι). 
Απέκτησαν και δύο γιους μαζί, τον Μέμνονα και τον Ημαθίωνα. 

Έτσι έμεινε και ως τις μέρες μας η έκφραση «ὑπὲρ τὸν Τιθωνὸν ζῆν» που λεγόταν για άνθρωπο που είχε φθάσει σε πολύ βαθιά γεράματα. 


Σε μια προσπάθεια αποκωδικοποίησης του παραπάνω μύθου μας λέει ο Ρ. Γκρέιβς στο βιβλίο του Λευκή Θεά:"Ο μύθος του Τιθωνού και της Ηούς (Αυγής ή Αουρόρας) φαίνεται ότι προέρχεται από λανθασμένη ερμηνεία κάποιας ιερής απεικόνισης η οποία παρίστανε την Σελήνη-θεά πιασμένη χέρι-χέρι με τον Άδωνη, δίπλα στον ανατέλλοντα Ήλιο, σύμβολο της νιότης του και στο τζιτζίκι σύμβολο της καταστροφής που τον περίμενε."



Η Ηώ κυνηγάει τον Τιθωνό

Ένα ποίημα της Σαπφούς μας περιγράφει τον μύθο. Μας λέει ο φιλόλογος Σταύρος Γκιργκένης σχετικά: 
"Το ποίημα αυτό της Σαπφούς ήταν ουσιαστικά άγνωστο μέχρι το 2004. Ως τότε κατείχαμε από πάπυρο που εξέδωσαν στις αρχές του 20ου οι Grenfell και Hunt (P. Oxy. 1787) τα δεύτερα μισά των στίχων. Το 2004 εκδόθηκαν άλλοι δύο πάπυροι (P. Köln 21351+21376), οι οποίοι μας επέτρεψαν να συμπληρώσουμε τα κενά και να έχουμε σχεδόν ακέραιο το ποίημα. Το ποίημα είναι γραμμένο σε ασκληπιάδειο μέτρο και οργανωμένο σε δίστιχα. Με βάση το μέτρο πρέπει να ανήκε στο 4ο βιβλίο της αλεξανδρινής έκδοσης. 
Η Σαπφώ απευθύνεται στα μέλη του θιάσου της, νεαρές κοπέλες, και τις καλεί να συνεχίσουν τη σπουδή και την εξάσκηση της μουσικής και του χορού, ώστε να αποκτήσουν τα ωραία και ευγενή δώρα που χαρίζουν οι Μούσες στον καλλιεργημένο άνθρωπο. Η ίδια δεν μπορεί να τις ακολουθήσει στο χορό, επειδή έχει πια γεράσει. Ωστόσο αντιμετωπίζει το γήρας με φιλοσοφική διάθεση: κανένας άνθρωπος ποτέ δεν πρόκειται να αποφύγει την παρακμή του σώματος που φέρνουν τα γηρατειά." ...Ας πάμε να το απολαύσουμε σε μετάφραση του ιδίου.



Το αρχαίο κείμενο: 

<ὔμμες πεδὰ Μοίσαν ἰ]οκ[ό]λπων κάλα δῶρα, παῖδες, 
σπουδάσδετε καὶ τὰ]ν φιλάοιδαν λιγύραν χελύνναν· 
ἔμοι δ’ ἄπαλον πρίν] ποτ’ [ἔ]οντα χρόα γῆρας ἤδη 
ἐπέλλαβε, λεῦκαι δ’ ἐγ]ένοντο τρίχες ἐκ μελαίναν· 
βάρυς δέ μ’ ὀ [θ]ῦμος πεπόηται, γόνα δ’ [ο]ὐ φέροισι, 
τὰ δή πότα λαίψηρ’ ἔον ὄρχησθ’ ἴσα νεβρίοισι. 
τὰ <μὲν> στεναχίσδω θαμέως· ἀλλὰ τί κεν ποείην; 
ἀγήραον ἄνθρωπον ἔοντ’ οὐ δύνατον γένεσθαι. 
καὶ γάρ π[ο]τα Τίτωνον ἔφαντο βροδόπαχυν Αὔων 
ἔρωι φ[υρ]άθεισαν βάμεν’ εἰς ἔσχατα γᾶς φέροισα[ν, 
ἔοντα [κ]άλον καὶ νέον, ἀλλ’ αὖτον ὔμως ἔμαρψε 
χρόνωι πόλιον γῆρας, ἔχ[ο]ντ’ ἀθανάταν ἄκοιτιν>. 


Σε νεοελληνική απόδοση: 

<Εσείς για τα ωραία δώρα των πορφυρόντυτων Μουσών, 
παιδιά μου, να φροντίζετε και για τη λύρα, που αγαπά να τραγουδά, γεμάτη μελωδία. 
Μένα το δέρμα μου, απαλό που ήταν πριν, το γήρας πια 
το πρόφτασε και τα μαλλιά μου έγιναν από μαύρα άσπρα. 
Βάρυνε η ψυχή μου, τα γόνατα δε με βαστούν 
κι ας χόρευαν κάποτε γοργά σαν ελαφάκι. 
Συχνά γι’ όλα αυτά στενάζω. Μα τι μπορώ να κάνω; 
Να μην γεράσει ο άνθρωπος δεν γίνεται. 
Λένε πως κάποτε τον Τιθωνό ροδόχερη η Αυγή 
από έρωτα γεμάτη έφτασε κουβαλώντας τον στις εσχατιές της γης. 
Όμορφος ήτανε και νιος, όμως κι αυτόν στην ώρα τους τα γκρίζα γηρατειά τον πιάσανε, κι ας είχε αθάνατη γυναίκα>.



Η Ηώ κυνηγά τον Τιθωνό

Στον Τιθωνό η Ηώ τού γέννησε τον χαλκοντυμένο Μέμνονα, των Αιθιόπων βασιλιά, μα και τον άνακτα Ημαθίωνα. (Ησίοδος στιχ. 984-985).
Αιώνια συντροφιά των καλοκαιρινών μας στιγμών το τζιτζίκι. Εάν κάποιος περιέγραφε το καλοκαίρι στην Ελλάδα, μία από τις πέντε-έξι λέξεις που θα έβαζε στην περιγραφή του θα ήταν και αυτός ο ήχος, ο ακατάπαυστος ήχος από το συμπαθές έντομο. Ποιος όμως είναι ο μύθος γύρω από το τζιτζίκι; Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου.

Λέγεται λοιπόν πως το τζιτζίκι ήτανε κάποτε άνθρωπος, ο Τιθωνός. Ο Τιθωνός κατά την ελληνική μυθολογία ήταν αδελφός του Πριάμου, γιος του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα και της Στρυμούς. Λέγεται πως ήταν άνδρας έξοχης ομορφιάς, τον οποίο απήγαγε η Ηώ λόγω τού σφοδρού έρωτα που ένιωθε γι' αυτόν και από τον οποίο απέκτησε δύο γιους, τον Ημαθίωνα και τον Μέμνονα.
Κατά μία άλλη εκδοχή ήτανε γιος τής Ηούς και του Κεφάλου και πατέρας τού Φαέθοντος. Ας πάρουμε όμως τον μύθο από την αρχή. Ορισμένοι μυθογράφοι υποστηρίζουν ότι ο Τιθωνός είχε στη γη και μία θνητή σύζυγο, την Κισσία.

Ο Απολλόδωρος παραδίδει και τις δύο εκδοχές για τον Τιθωνό και τη σχέση του με την Ηώ, και μάλιστα στο ίδιο βιβλίο (3.12.3 και 3.14.3). 
Σύμφωνα λοιπόν με τη μία εκδοχή ο Τιθωνός ήταν γιος της Ηώς και του Αθηναίου Κέφαλου, γιου του Ερμή και της Έρσης. Η πιο διαδεδομένη εκδοχή εντάσσει τον Τιθωνό στον Τρωικό κύκλο και τον θεωρεί γιο του Λαομέδοντα και της Στρυμώς, κόρης του θεού ποταμού, ή της Πλακίας, κόρης του Οτρέα, ή της Λευκίππης.





Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική
*Πληροφορίες για τον Τιθωνό από: Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας της Δήμητρας Μήττα/ Βικιπαίδεια/chilonas.com/ http://heterophoton.blogspot.gr/2014/02/blog-post_1226.html/ Ρ. Γκρέιβς-"Λευκή Θεά".
http://mythiki-anazitisi.blogspot.com/
ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020

Ο Εγκληματίας

     Ένας νέος με δυνατό κορμί, εξασθενημένος από την πείνα καθόταν στο πεζοδρόμιο απλώνοντας το χέρι σε όσους περνούσαν, ζητιανεύοντας κι επαναλαμβάνοντας το θλιμμένο τραγούδι της ήττας του στη ζωή, υποφέροντας από πείνα και ταπείνωση.

    Όταν ήρθε η νύχτα, τα χείλη και η γλώσσα του είχαν στεγνώσει, ενώ το χέρι του ήταν ακόμα τόσο άδειο όσο και το στομάχι του.

    Σηκώθηκε και βγήκε έξω από την πόλη, όπου κάθισε κάτω από ένα δέντρο κι έκλαψε πικρά. Μετά σήκωσε τα απορημένα μάτια του στον ουρανό, ενώ η πείνα του έτρωγε τα σωθικά και είπε: "Κύριε, πήγα στον πλούσιο και ζήτησα δουλειά, αλλά αυτός μου γύρισε την πλάτη, εξαιτίας της φτωχικής  μου εμφάνισης. 



Χτύπησα την πόρτα του σχολείου, αλλά μου αρνήθηκαν την παρηγοριά, γιατί τα χέρια μου ήταν άδεια. Έψαξα για οποιαδήποτε απασχόληση που θα μου έδινε ψωμί, αλλά μάταια. Στην απελπισία του ζήτησα ελεημοσύνη, αλλά οι πιστοί Σου με είδαν και είπαν: - Είναι δυνατός και τεμπέλης και δεν θα'πρεπε να ζητιανεύει... Ω Κύριε, ήταν θέλημά Σου που με γέννησε η μάνα μου και τώρα η γη με ξαναπροσφέρει σε σένα πριν από το τέλος."

    Η έκφρασή του άλλαξε. Σηκώθηκε και τα μάτια του τώρα άστραφταν με αποφασιστικότητα. Έφτιαξε ένα χοντρό και βαρύ ραβδί από ένα κλαδί του δέντρου και το έστρεψε προς την πόλη φωνάζοντας: "Ζήτησα ψωμί μ' όλη τη δύναμη της φωνής μου και μου τ' αρνήθηκαν. Τώρα θα το αποκτήσω με τη δύναμη των χεριών μου! Ζήτησα ψωμί στο όνομα του ελέους και της αγάπης, αλλά η ανθρωπότητα δε μ' άκουσε. Τώρα θα το πάρω στο όνομα του κακού!"



    Καθώς περνούσαν τα χρόνια, ο νέος έγινε ληστής, φονιάς και καταστροφέας ψυχών. Σύντριβε όλους όσους του αντιστέκονταν. Συγκέντρωσε μυθικά πλούτη και  μ' αυτό εξαγόρασε αυτούς που είχαν την εξουσία. Οι σύντροφοί του τον θαύμαζαν, οι άλλοι κλέφτες τον ζήλευαν και τα πλήθη τον φοβόταν.

    Τα πλούτη και η πλαστή του θέση έκαναν τον Εμίρη να τον διορίσει κυβερνήτη της πόλης - η θλιβερή πορεία που ακολουθούν οι ασύνετοι άρχοντες. Τότε οι κλοπές νομιμοποιήθηκαν, η καταπίεση υποστηριζόταν από τις αρχές, η συντριβή των αδυνάτων έγινε κάτι πολύ συνηθισμένο και τα πλήθη κολάκευαν και επαινούσαν.


Μ' αυτό τον τρόπο το πρώτο άγγιγμα του ανθρώπινου εγωισμού κάνει εγκληματίες τους ταπεινούς και φονιάδες τους γιους της ειρήνης. Μ' αυτό τον τρόπο η αρχική απληστία της ανθρωπότητας αυξάνεται και επιστρέφει για να της ανταποδώσει το χτύπημα στο χιλιαπλάσιο!


Χαλίλ Γκιμπράν - Δάκρυα και γέλιο

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2020

Ο καθρέφτης

     Πριν πολλά χρόνια ζούσε ένας φτωχός και βασανισμένος άνθρωπος. Είχε τόσα πολλά χρέη που απελπισμένος έφυγε τρέχοντας να κρυφτεί στην άγρια φύση.  


    Μια μέρα, εκεί που περιπλανιόταν βρήκε ένα σεντούκι γεμάτο σπάνιους και πανέμορφους θησαυρούς. Αυτός που είχε βάλει μέσα τους θησαυρούς, είχε τοποθετήσει πάνω τους και έναν λαμπερό καθρέφτη.    Όταν ο φτωχός είδε το σεντούκι ενθουσιάστηκε. Το άνοιξε αμέσως αλλά όταν πήρε στα χέρια του τον καθρέφτη και είδε το πρόσωπό του, φοβήθηκε. Ένωσε τα χέρια του και είπε στο πρόσωπο που έβλεπε (το δικό του) : "Νόμιζα ότι το σεντούκι ήταν άδειο και δεν ανήκε σε κανέναν. Δεν ήξερα ότι ήσουν εσύ μέσα. Σε εκλιπαρώ, κύριε, μη θυμώσεις."

    Και με τα λόγια αυτά, άφησε κάτω τον καθρέφτη και έτρεξε να κρυφτεί ακόμα πιο μακρυά...



100+1 Σοφές Ιστορίες της Ανατολής, Εκδ. Αρχέτυπο

Παρασκευή 17 Απριλίου 2020

Κόκκινα αυγά και pysanki

Είναι ξύλινα και τα έχω φέρει από τη Ρωσία. Η καταγωγή τους βέβαια είναι Ουκρανική κι αποτελεί
 έθιμο των Hutsuls, που ζουν στα Καρπάθια της δυτικής Ουκρανίας.



"Eκείνη πιο πολύ η ανάμνηση 
της παιδικής ηλικίας,
καθώς έχουμε συνηθίσει 
να τη νοσταλγούμε, μου ήρθε.
 Συνήθως, ή μάλλον πάντα
πηγαίναμε τη Mεγάλη Πέμπτη, πρωί,
στην εκκλησία να μεταλάβουμε…
[…]
Όταν επιστρέφαμε,
έβαφαν τα κόκκινα αυγά.
Kόκκινη Πέμπτη…"

(απόσπασμα "Mεγάλη Πέμπτη", Ζωής Καρέλλη)


Πόσο μοιάζουν οι παραδόσεις των λαών και με τι σεβασμό
 και φροντίδα συντηρούνται σε επίπεδα ιερότητος τα έθιμα 
εκείνα, που συνηχούν προς το δόγμα και το  ήθος 
της κάθε φυλής, είναι πραγματικά θαυμαστό!



Έτοιμα και τα κόκκινα αυγουλάκια μας, σύμβολο του αίματος του Χριστού μας…, 
καθώς η Μεγάλη Πέμπτη είναι αφιερωμένη στο Μυστικό Δείπνο, 
όπου ο Χριστός πρόσφερε άρτο και κρασί ως συμβολισμό για το σώμα Του και το αίμα Του.


Ανάμεσα στα κόκκινα αυγά θα διακρίνετε και μερικά σχεδιασμένα με γραμμικά σχέδια.

pysanky eggs

Τα αυγά λέγονται  "pysanki" κι η  παράδοση  θέλει τη συνέχεια του κόσμου να εξαρτάται από αυτά
 και τη διατήρηση του εθίμου.
Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι να διακοσμούν pysanki, θα υφίσταται και η πλάση…
Αν για κάποιο λόγο το έθιμο εκλείψει, τότε ένα κακό φίδι θα καταστρέψει τον κόσμο.
Κάθε χρόνο το φίδι στέλνει τα τσιράκια του για να δει πόσα pysanki έχουν φιλοτεχνηθεί.
Αν ο αριθμός είναι μικρός, το φίδι χαλαρώνει και ελεύθερο περιπλανιέται προκαλώντας τον όλεθρο
 και την καταστροφή.
Εάν όμως, ο αριθμός των pysanki είναι αυξημένος, το φίδι αλυσοδένεται και το καλό θριαμβεύει 
για ακόμη μία χρονιά.

Η λαογραφία αναμειγνύεται με τις Χριστιανικές πεποιθήσεις και δίνει πλήθος θρύλων…

Όπως αυτός με την Παναγία, που έδωσε στους στρατιώτες που φύλαγαν το Χριστό αυγά, 
ικετεύοντάς τους να μην είναι μαζί του σκληροί…
Τότε, λέει, δάκρυα έτρεξαν από τα μάτια της πάνω στ’αυγά, που δημιούργησαν  ανάγλυφες 
κουκίδες και σχέδια με λαμπερά χρώματα.

Τα Ουκρανικά "pysanki" σήμερα διακοσμούνται με λαϊκά σχέδια και αποτελούν έργα τέχνης.
Γίνονται με τεχνική του κεριού, όπως η μπατίκ.
Από συναδέλφους μου Ουκρανούς που δουλέψαμε μαζί πάνω στη θεματική: "Πασχαλινές 
Παραδόσεις και Έθιμα" εκτός από τους θρύλους,έμαθα και ένα παραδοσιακό τραγουδάκι τους, 
που υμνεί την ομορφιά των Πασχαλινών Pysanki και με αυτό σας εύχομαι καλή Μεγάλη Πέμπτη 
κι ας έχουμε υγεία και του χρόνου να κοκκινίσουμε τ’αυγά μας...






http://notesmuthoikaielpida.blogspot.gr

https://en.wikipedia.org/wiki/Hutsuls