Σύμβολα, έθιμα και παραδόσεις του ρωσικού Πάσχα

Πηγή: Anton Panin

1. Κυριακή της Ιτιάς (Κυριακή των Βαΐων)

Η Ρωσία είναι η μοναδική χώρα όπου η είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα δεν ονομάζεται «των Βαΐων», αλλά «της Ιτιάς». Στην κρύα Ρωσία δεν ευδοκιμούν φοινικόδεντρα, αλλά στο διάστημα αυτό μπουμπουκιάζουν οι Ιτιές. Οι ορθόδοξοι έχουν την παράδοση να φυλάσσουν σε όλη τη διάρκεια του χρόνου τα αγιασμένα κλωνάρια της Ιτιάς, στολίζοντας με αυτά τις εικόνες του σπιτιού.

2. Παξιμάδια μαύρου ψωμιού

Μετά την Κυριακή «της Ιτιάς» ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάδα, η οποία συνοδεύεται από την πιο αυστηρή νηστεία. Από τη Δευτέρα μέχρι και το Σάββατο, αυτοί που νηστεύουν δεν αποφεύγουν μόνο το κρέας, το γάλα ή το ψάρι, αλλά και το φυτικό έλαιο. Επίσης, την Τετάρτη και την Παρασκευή, στη θύμηση της προδοσίας του Ιούδα και της Σταύρωσης του Χριστού, συνίσταται να μην τρώει κανείς τίποτε.

3. Καθαγιασμός του Αγίου Μύρου

Η Μεγάλη Δευτέρα είναι η μοναδική φορά το χρόνο που ο Ρώσος Πατριάρχης πραγματοποιεί τον καθαγιασμό του Μύρου. Αυτό είναι ένα ιδιαίτερο μίγμα από αρωματικά έλαια, ρετσίνι και άλλες ουσίες. Το αποστέλλουν στη συνέχεια σε όλες τις ενορίες για τα βαφτίσια και την επάλειψη των βαριά αρρώστων. Γι’ αυτό και υπάρχει το ρητό: «Όλοι είμαστε αλειμμένοι με το ίδιο μύρο», δηλαδή, όλοι μοιάζουμε σε κάποιο βαθμό. Η τελετή πραγματοποιείται στο μοναστήρι Ντονσκόι, στη Μόσχα.

4.Το ιερό

Η προετοιμασία της λειτουργίας του Πάσχα ξεκινά από την Τετάρτη, οπότε διεξάγεται η πρώτη σημαντική λειτουργία που είναι αφιερωμένη στα Πάθη του Χριστού. Προετοιμάζει για την πρωινή λειτουργία της Μεγάλης Πέμπτης, στη διάρκεια της οποίας οι ορθόδοξοι θυμούνται το Μυστικό Δείπνο και επομένως προσπαθούν να κοινωνήσουν εις μνήμην της πρώτης αυτής Θείας Κοινωνίας.

5. Αυγά, κέικ και τσουρέκια

Στη διάρκεια της Μεγάλης Πέμπτης οι πιστοί προετοιμάζουν τον γαστρονομικό εορτασμό του Πάσχα. Βράζουν και βάφουν αυγά, φτιάχνουν σε ένα ειδικό ξύλινο καλούπι τα πασχαλινά κέικ και ψήνουν τα τσουρέκια. Τελειώνοντας όλες αυτές τις ετοιμασίες, πηγαίνουν το βράδυ ξανά στην εκκλησία όπου διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια με τα πάθη του Χριστού.

6. Η "ταφή" της σινδόνης (Επιτάφιος)

Όλη η επόμενη ημέρα, η Μεγάλη Παρασκευή, είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στις θείες ακολουθίες. Από το πρωί, αντί της συνηθισμένης λειτουργίας, μετρούν κατά ώρες τα μεγάλα γεγονότα. Στις 2 το μεσημέρι ξεκινά το Μεγάλο Απόδειπνο, το οποίο θυμίζει το θάνατο Ιησού και την Αποκαθήλωση. Στο κέντρο του ναού μεταφέρεται η σινδόνη με την απεικόνιση του θανόντος Χριστού. Το «Μικρό Απόδειπνο», το οποίο ξεκινά στις 5 το απόγευμα, ολοκληρώνεται με την «ταφή» της σινδόνης, δηλαδή τη μεταφορά της στο ιερό. (https://www.youtube.com/watch?v=K3jqF5XLcGE)

7. Η Λιτανεία του Πάσχα

Το Σάββατο είναι η ημέρα του πένθους για την παρουσία του Χριστού στο μνήμα. Στην πραγματικότητα όμως, στα ρωσικά σπίτια και στους δρόμους επικρατεί μια ζωντανή ατμόσφαιρα. Οι νοικοκυραίοι βιάζονται να ετοιμάσουν το πλούσιο τραπέζι, τα παιδιά με τους μεγαλύτερους σπεύδουν στην εκκλησία να αγιάσουν τα -ήδη έτοιμα από τη Μεγάλη Πέμπτη - τσουρέκια, κέικ και αυγά. Τη νύχτα, όλοι, ακόμη και εκείνοι που ολόκληρο το χρόνο δεν πήγαν καθόλου στην εκκλησία, κατευθύνονται στον πλησιέστερο ναό για να συμμετάσχουν στην πανηγυρική λιτανεία της Αναστάσεως. Η αρχή της ημέρας του Πάσχα.

περισσότερα: http://gr.rbth.com/articles/2012/04/14/papalaia_ethima_toy_rosikoy_pasxa_15034
http://www.kathimerini.gr/249006/article/epikairothta/ellada/rwsoi---oykranoi-ena-aygo-gia-ka8e-pisto