Στη συνέχεια ο Κακουλίδης πολιτεύεται με το κόμμα των Φιλελευθέρων κι εκπροσωπώντας τον προσφυγικό κόσμο εκλέγεται βουλευτής Κοζάνης από 16.12.1923 έως 30.9.1925, από 26.11.1926 - 20.8.1928 και γερουσιαστής από 21.4.1020 μέχρι 1.11.1935. Στη διάρκεια της θητείας του ως γερουσιαστή διορίζεται υπουργός γενικός διοικητής Θράκης από 6.7.1929 έως 22.12.1930 με έδρα την Κομοτηνή............... Ο δήμος Κομοτηναίων τιμώντας τον, έδωσε το όνομά του στο δρόμο που οδηγεί από τον σιδηροδρομικό σταθμό στην πόλη, αργότερα ένα μέρος του μετονομάστηκε σε Παναγή Τσαλδάρη και σήμερα το κομμάτι του δρόμου με τό όνομά του βρίσκεται μπροστά στο πάρκο, όπου βρίσκεται και το μνημείο των πεσόντων στους αγώνες του Έθνους Κομοτηναίων και το κτίριο της Γ.Γ. περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
.........................................................
Μετά τη λήξη της θητείας του στη Γερουσία εξελέγη και πάλι βουλευτής Κοζάνης στην Γ΄ Αναθεωρητική Βουλή, από 20.3.1936 μέχρι 4.8.1936, η οποία δεν συνήλθε ποτέ διότι εν τω μεταξύ κηρύχτηκε η δικτατορία Μεταξά. Οι αγορεύσεις του στις προηγούμενες συνεδριάσεις της Βουλής και της Γερουσίας διακρίνονται από πρακτικό πνεύμα αντιμετώπισης των προβλημάτων.
Από την πληθώρα των αγορεύσεων και παρεμβάσεών του παρατίθενται τα παρακάτω αποσπάσματα:
Συνεδρίαση Γερουσίας 53/30.1.1933
(Για το γλωσσικό ζήτημα)
Κύριοι γερουσιασταί! Κατά την τελευταίαν εικοσιπενταετίαν συνήφθη μία τοιαύτη διαμάχη μεταξύ των λεγομένων ειδικών περί το γλωσσικόν ζήτημα, ώστε κόντεψα και εγώ να πιστεύσω, ότι το πρωτεύον ζήτημα δια την διανοητικήν ανάπτυξιν και την ψυχικήν ανάπτυξιν του λαού, ο σκοπός της παιδείας, δεν ήτο άλλος παρά μόνον το γλωσσικόν ζήτημα. Και αφού τους ειδικούς, προς τους οποίους εκ ταπεινοφροσύνης πάντοτε προσφεύγω, τους βλέπω να διαφωνούν τόσον ριζικώς μεταξύ των, ως εις την εποχήν των εικονοκλαστών του Βυζαντίου, προσεπάθησα να λύσω το πρόβλημα μόνος μου και εις διάστημα ολιγώτερον ενός τετάρτου της ώρας... Θα λάβω την τιμήν να θέσω ενώπιον υμών πώς έλυσα το ζήτημα. Κύριοι γερουσιασταί! Η στατιστική του 1927 του πληθυσμού απέδειξε, εάν ορθώς ενθυμούμαι, ότι τα 70% του ελληνικού λαού ήσαν αγράμματοι. Και επειδή υποθέτω, ότι δεν χρειάζεται κανείς να είναι μεγάλος επιστήμων δια να εννοήση ότι νους ορά και νους ακούει και νους αισθάνεται και νους ομιλεί, δεν ήτο δυνατόν, παρά ένας τέτοιος λαός, τον οποίον αφήσαμε κατά τα 70% αγράμματον, δεν ήτο δυνατόν παρά να έχη την γλώσσαν του αγραμμάτου. Δεν χρειάζεται κανείς να είναι μεγάλος επιστήμων δια να εννοήση, ότι ένας άγριος της Αφρικής, δεν έχει ανάγκην παρά 100 - 200 - 300 λέξεων, διότι δεν του χρειάζονται πλειότεραι δι' άλλα διανοήματα... Και όσον περισσότερον η διάνοιά του εξυψούται τόσον περισσότερον η γλώσσα του είναι πλουσιωτέρα και λεπτοτέρα εις εννοίας.
Είναι αρχαί αυταί αναμφισβήτητοι, ας δεν θα μου τας κλονίση κανείς καθηγητής του Πανεπιστημίου και κανείς δημοτικιστής. Ιδού ο λόγος, κύριοι γερουσιασταί, δια τον οποίον μία κοινωνία, η οποία, προς τιμήν μας, υπήρξε ελληνική, η κοινωνία των Αθηνών της εποχής του Περικλέους, είχε μίαν γλώσσαν δια την οποίαν όλοι οι Ευρωπαίοι λέγουν, ότι ο άνθρωπος ο οποίος δεν ξεύρει τα αρχαία ελληνικά - όχι όπως τα μαθαίνομεν ημείς εις τα γυμνάσια - δεν είναι άνθρωπος μορφωμένος. Ιδού διατί ξένοι άνθρωποι εθεώρησαν απαραίτητον δια την κλασικήν των μόρφωσιν να σπουδάσουν τα αρχαία ελληνικά.
Κύριοι γερουσιασταί! Η γλώσσα είναι εν απλούν όργανον, όργανον του νου αυτός ομιλεί και όσον αυτός ο νους είναι λεπτότερος, τόσον και η γλώσσα του είναι πλέον λεπτή. Είχαμε λοιπόν, εν Ελλάδι - μόλις απηλευθερώθημεν από την δουλείαν 400 ετών - είχαμε έναν λαόν κατά τα 999ο/οο αγράμματον, αγράμματην και την αριστοκρατίαν. Τί περιμένετε από αυτόν τον λαόν; Τί γλώσσα ηθέλατε να ομιλή; Την γλώσσαν των επιταφίων του Περικλέους; Όχι. Είχαμε μίαν παρεφθαρμένην γλώσσαν, ανάλογον προς την πολιτικήν του λαού και την παιδαγωγικήν του σκοτίαν...
Και από της δημοτικής, της γλώσσης της αμαθείας, εφθάσαμεν εις την γλώσσαν των φαντασιοπληξιών. Δεν πρέπει να απορούμεν, αφού επί Όθωνος πολλοί έλεγον, ότι δεν πρέπει να αγοράσουν οικόπεδα εις Αθήνας, διότι θα είναι παροδική πρωτεύουσα αι Αθήναι και θα πάμε γρήγορα εις την Κωνσταντινούπολιν. Με τοιαύτην νοοτροπίαν ανετράφη ο ελληνικός λαός και ήτο φυσικόν να θελήση και αυτήν την γλώσσαν, από την οποίαν αντλεί υπερηφάνειαν και δύναμιν. Ήτο δυνατόν να πη: ας προσπαθήσω να είμαι όσον το δυνατόν περισσότερον πλησίον προς την αρχαίαν γλώσσαν; Και εδημιουργήθη το άλλο άκρον της δημοτικής, η υπερκαθαρεύουσα. Επομένως η βάσις, με την οποίαν λύω το πρόβλημα, δι' εμέ αυτόν, είναι, ότι γλώσσα άλφα και γλώσσα βήτα και γλώσσα γάμμα, δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνον μυαλό άλφα, μυαλό βήτα και μυαλό γάμμα. Και επειδή μου αρέσει να είμαι σαφής, θα σας αναφέρω μερικά παραδείγματα: Υποθέσατε, ότι ανίστανται εκ νεκρών οι άνθρωποι της επαναστάσεως και ότι εις αυτά τα πρώτα εδώλια, κάθηνται κατά σειράν ο ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης, ο Καραϊσκάκης, ο Οδυσσεύς Ανδρούτσος, ο Κολοκοτρώνης. Υποθέσατε λοιπόν, κύριοι γερουσιασταί, ότι ο κ. Πρόεδρος λέγει: Εισερχόμεθα εις την Ημερησίαν Διάταξιν της νομοθετικής εργασίας. Θέλω να μου πήτε: Τι θα καταλάβουν από αυτό; Τίποτε. Υποθέσατε, ότι ανέρχονται εις το βήμα, να αγορεύουν, οπότε όλοι ημείς μετά βαθυτάτου σεβασμού θα τους ακούωμεν. Σας ερωτώ. Θα ήτο δυνατόν να ομιλήσουν την γλώσσαν, την οποίαν ομιλείτε σεις; Των αδυνάτων αδύνατον. Αυτοί ήσαν αγράμματοι. Ιδού τι με πείθει, ότι η γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένα όργανον του νου. Θα αντιστρεψω το παράδειγμα: Υποθέσατε ότι πραγματοποιείται η ανάστασις των νεκρών και ότι έρχται εδώ να μας επισκεφθή, εκ στοργής προς το τέκνον του - την Γερουσίαν - ο Λυκούργος, ο οποίος ήτο ο πρώτος εφαρμόσας τον θεσμόν της Γερουσίας και δια τούτο κακώς φέρομεν το σήμα του Περικλέους επί της κομβιοδόχης μας. Υποθέσατε, ότι έρχεται εδώ να αγορεύση. Σας ερωτώ; Θα καταλάβετε τίποτα από αυτά που θα λέγη; Εγώ τουλάχιστον δεν θα καταλάβω τίποτε. Ώστε, κύριοι γερουσιασταί, δι αυτών των σαφών, των απλών σκέψεων - και μη λησμονήτε το ρητόν "σοφόν το σαφές" - δι αυτών των δύο απλουστάτων σκέψεων, έλυσα δι' εμέ το πρόβλημα. Ότι, όσον το μυαλό μου γίνεται πιο δυνατό - και γίνεται λόγω μορφώσεως και ιδιοφυΐας βέβαια, αλλά και εκ γενετής - δεν είναι δυνατόν παρά και η γλώσσα μου να λέγη άλλα πράγματα, να ομιλή άλλως. Και τι την χαρακτηρίζει; Ότι έχει τάσιν με μίαν λέξιν να εκφράζη διανοήματα δια τα οποία ένας άλλος με κατωτέραν μόρφωσιν, χρειάζεται 10 λέξεις. Και αν η Γερουσία απετελείτο από Περικλείς, Σόλωνας, Πλάτωνας, αι σελίδες των πρακτικών της Γερουσίας μιας Συνόδου, δεν θα ήταν 3.000 αλλά μόνον 300...
Θα φέρω άλλο παράδειγμα: Ξεύρετε, ότι η γλώσσα του Θουκυδίδου δεν είναι η ίδια με την γλώσσαν του Ξενοφώντος, ούτε των μεταγενεστέρων; Τι σημαίνει αυτό; Ότι η πτώσις της γλώσσης συμβαδίζει με την πτώσιν του αρχαίου πολιτισμού. Επομένως δεν είναι σύμπτωμα η πτώσις και η φθορά της γλώσσης, αλλά παρακολουθεί την διανοητικήν και ψυχολογικήν πτώσιν...
Όταν εισήλθομεν εις την ναυτικήν σχολήν, προ 50ετίας τότε ήσαν εν χρήσει εις το ναυτικόν τα προστάγματα των βαρκάρηδων και καϊκτσήδων και Σία. Μόλις όμως ιδρύθη η ναυτική σχολή υπό του αειμνήστου Χαριλάου Τρικούπη και πλοιάρχου Ηλία Κανελλοπούλου (οφείλω αμφοτέρων τα ονόματα να αναφέρω μετά σεβασμού), μόλις ιδρύθη αυτή η ναυτική σχολή, εσπουδάσαμεν. Και δεν ήμεθα βέβαια του αυτού διανοητικού επιπέδου του καϊκτσή και του βαρκάρη, διότι εσπουδάσαμεν ανώτερα μαθηματικά, διαφορικόν και ολοκληρωτικόν υπολογισμόν, που σπάζει τα κόκκαλα, τριγωνομετρίαν, ανωτέραν άλγεβραν, αστρολογίαν και το μυαλό μας ωξύνθη, οξύνεται δε πρωτίστως από τα μαθηματικά. Τότε δεν εφαίνετο παράξενον ότι τα προστάγματα, τα οποία ελέγομεν, ήσαν γραμμένα εις την αρχαίαν ελληνικήν. "Άπωσον, αίρε, έα, πόντισον, ανάκρουε", προστάγματα εκφραστικώτατα, τα οποία χαιρόμεθα να αναγγέλλωμεν μεγαλοφώνως. Και όχι μόνον τα εννοούσαν, αλλά όταν απεφοίτων, θα τους εφαίνετο παράξενο, να τους έλεγαν "σία ή λάσκα". Λοιπόν, κύριοι γερουσιασταί, βασισθείς επ' αυτής της βάσεως, της εντελώς ιδικής μου, ότι νους ομιλεί, είπον ότι δεν ημπορεί, παρά η γλώσσα του Ελληνικού λαού να συμβαδίζη με την καλλιέργειαν του νού, και όχι μόνον αυτό, αλλά ο νους και αισθάνεται...
(Για την Παιδεία)
Αλλά από τας αερολογίας εις τα έργα, η απόστασις είναι μεγάλη. Μου αρέσει, εφ' όσον εσπούδασα τα μαθηματικά, πάσαν αερολογίαν να την βάζω στους αριθμούς και να κάμνω την εξίσωσιν. Κύριοι γερουσιασταί! Χρειαζόμεθα αμέσως να δαπανήσωμεν 6 δισ. δραχμών, δια να ημπορέσωμε να δώσωμεν εις τον λαόν την πνευματικήν εκείνην ανάπτυξιν, η οποία θα τον φέρει προς την κατεύθυνσιν αυτήν, ώστε να πλησιάση προς τον αρχαίον πολιτισμόν. Χρειάζονται μόνον δια τας εγκαταστάσεις δαπάνη 6 δισ. Έχομεν εδώ αντιπροσώπους του Πανεπιστημίου, ας μας είπουν, αν η δαπάνη δια την τελειότητα της ανωτέρας εκπαιδεύσεως, πρέπει να είναι κατωτέρα των 500 εκατομ., δια να ίσταται εις το ύψος των ξένων Πανεπιστημίων και των ξένων Πολυτεχνείων.
Επομένως κύριοι γερουσιασταί, όταν βλέπω, ότι από του 1898, οπότε έγινε ο πρώτος συμβιβασμός των δανείων μέχρι σήμερον που θα γίνη, προσεχώς, ο δεύτερος συμβιβασμός της δευτέρας χρεοκοπίας, εδαπανήσαμε περί τα 30 δισ. δραχμών δια τόκους δανείων, χωρίς τα χρεολύσια (τα χρεολύσια είναι χρήματα, τα οποία επήραμε, τα δίδομεν, αλλά ο τόκος είναι αερολογία, είναι αέρας), μου φαίνεται, ότι έχει κάποιαν ευθύνην ο πολιτικός κόσμος από του 1881 μέχρι σήμερον, διότι μόνον κατά την τελευταίαν πενταετίαν, και οφείλω να το είπω προς τιμήν της κυβερνήσεως των Φιλελευθέρων, έκαμεν η τελευταία αληθινόν άλμα προς τα πρόσω, εις την εκπαίδευσιν, το αποδεικνύει η στατιστική. Αλλά ακόμη είμεθα πολύ πίσω. Μόλις χθες κατώρθωσεν, αν είναι ακριβής η πληροφορία μου, ο υπουργός της Παιδείας να λάβη πίστωσιν δια 400 δημοδιδασκάλους. Πόσοι σας υπολείπονται, κ. υπουργέ, δια να συμπληρώσητε τας υπολοίπους θέσεις;
Το 1940 με την κήρυξη του πολέμου, ζήτησε την ανάκλησή του στο Πολεμικό Ναυτικό, που όμως δεν έγινε δεκτή από τον Αλ. Παπάγο και τον Ι. Μεταξά, παρότι τον ήξεραν πολύ καλά και οι δύο. Η πολεμική του εμπειρία θα αποδεικνυόταν πολύτιμη. Με την πικρία αυτή έζησε τα δύσκολα χρόνια της κατοχής μέχρι την 30η Μαΐου του 1946, οπόε άφησε την τελευταία του πνοή στο ΝΙΜΤΣ. Τάφηκε στον οικογενειακό τάφο του Ιακ. Τομπάζη στο Α΄Νεκροταφείο.
Ο ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ, του Νικ. Δ. Νικολαΐδη, εκδ. ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ, 12/2001
.........................................................
Από την πληθώρα των αγορεύσεων και παρεμβάσεών του παρατίθενται τα παρακάτω αποσπάσματα:
Συνεδρίαση Γερουσίας 53/30.1.1933
(Για το γλωσσικό ζήτημα)
Κύριοι γερουσιασταί! Κατά την τελευταίαν εικοσιπενταετίαν συνήφθη μία τοιαύτη διαμάχη μεταξύ των λεγομένων ειδικών περί το γλωσσικόν ζήτημα, ώστε κόντεψα και εγώ να πιστεύσω, ότι το πρωτεύον ζήτημα δια την διανοητικήν ανάπτυξιν και την ψυχικήν ανάπτυξιν του λαού, ο σκοπός της παιδείας, δεν ήτο άλλος παρά μόνον το γλωσσικόν ζήτημα. Και αφού τους ειδικούς, προς τους οποίους εκ ταπεινοφροσύνης πάντοτε προσφεύγω, τους βλέπω να διαφωνούν τόσον ριζικώς μεταξύ των, ως εις την εποχήν των εικονοκλαστών του Βυζαντίου, προσεπάθησα να λύσω το πρόβλημα μόνος μου και εις διάστημα ολιγώτερον ενός τετάρτου της ώρας... Θα λάβω την τιμήν να θέσω ενώπιον υμών πώς έλυσα το ζήτημα. Κύριοι γερουσιασταί! Η στατιστική του 1927 του πληθυσμού απέδειξε, εάν ορθώς ενθυμούμαι, ότι τα 70% του ελληνικού λαού ήσαν αγράμματοι. Και επειδή υποθέτω, ότι δεν χρειάζεται κανείς να είναι μεγάλος επιστήμων δια να εννοήση ότι νους ορά και νους ακούει και νους αισθάνεται και νους ομιλεί, δεν ήτο δυνατόν, παρά ένας τέτοιος λαός, τον οποίον αφήσαμε κατά τα 70% αγράμματον, δεν ήτο δυνατόν παρά να έχη την γλώσσαν του αγραμμάτου. Δεν χρειάζεται κανείς να είναι μεγάλος επιστήμων δια να εννοήση, ότι ένας άγριος της Αφρικής, δεν έχει ανάγκην παρά 100 - 200 - 300 λέξεων, διότι δεν του χρειάζονται πλειότεραι δι' άλλα διανοήματα... Και όσον περισσότερον η διάνοιά του εξυψούται τόσον περισσότερον η γλώσσα του είναι πλουσιωτέρα και λεπτοτέρα εις εννοίας.
Είναι αρχαί αυταί αναμφισβήτητοι, ας δεν θα μου τας κλονίση κανείς καθηγητής του Πανεπιστημίου και κανείς δημοτικιστής. Ιδού ο λόγος, κύριοι γερουσιασταί, δια τον οποίον μία κοινωνία, η οποία, προς τιμήν μας, υπήρξε ελληνική, η κοινωνία των Αθηνών της εποχής του Περικλέους, είχε μίαν γλώσσαν δια την οποίαν όλοι οι Ευρωπαίοι λέγουν, ότι ο άνθρωπος ο οποίος δεν ξεύρει τα αρχαία ελληνικά - όχι όπως τα μαθαίνομεν ημείς εις τα γυμνάσια - δεν είναι άνθρωπος μορφωμένος. Ιδού διατί ξένοι άνθρωποι εθεώρησαν απαραίτητον δια την κλασικήν των μόρφωσιν να σπουδάσουν τα αρχαία ελληνικά.
Κύριοι γερουσιασταί! Η γλώσσα είναι εν απλούν όργανον, όργανον του νου αυτός ομιλεί και όσον αυτός ο νους είναι λεπτότερος, τόσον και η γλώσσα του είναι πλέον λεπτή. Είχαμε λοιπόν, εν Ελλάδι - μόλις απηλευθερώθημεν από την δουλείαν 400 ετών - είχαμε έναν λαόν κατά τα 999ο/οο αγράμματον, αγράμματην και την αριστοκρατίαν. Τί περιμένετε από αυτόν τον λαόν; Τί γλώσσα ηθέλατε να ομιλή; Την γλώσσαν των επιταφίων του Περικλέους; Όχι. Είχαμε μίαν παρεφθαρμένην γλώσσαν, ανάλογον προς την πολιτικήν του λαού και την παιδαγωγικήν του σκοτίαν...
Και από της δημοτικής, της γλώσσης της αμαθείας, εφθάσαμεν εις την γλώσσαν των φαντασιοπληξιών. Δεν πρέπει να απορούμεν, αφού επί Όθωνος πολλοί έλεγον, ότι δεν πρέπει να αγοράσουν οικόπεδα εις Αθήνας, διότι θα είναι παροδική πρωτεύουσα αι Αθήναι και θα πάμε γρήγορα εις την Κωνσταντινούπολιν. Με τοιαύτην νοοτροπίαν ανετράφη ο ελληνικός λαός και ήτο φυσικόν να θελήση και αυτήν την γλώσσαν, από την οποίαν αντλεί υπερηφάνειαν και δύναμιν. Ήτο δυνατόν να πη: ας προσπαθήσω να είμαι όσον το δυνατόν περισσότερον πλησίον προς την αρχαίαν γλώσσαν; Και εδημιουργήθη το άλλο άκρον της δημοτικής, η υπερκαθαρεύουσα. Επομένως η βάσις, με την οποίαν λύω το πρόβλημα, δι' εμέ αυτόν, είναι, ότι γλώσσα άλφα και γλώσσα βήτα και γλώσσα γάμμα, δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνον μυαλό άλφα, μυαλό βήτα και μυαλό γάμμα. Και επειδή μου αρέσει να είμαι σαφής, θα σας αναφέρω μερικά παραδείγματα: Υποθέσατε, ότι ανίστανται εκ νεκρών οι άνθρωποι της επαναστάσεως και ότι εις αυτά τα πρώτα εδώλια, κάθηνται κατά σειράν ο ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης, ο Καραϊσκάκης, ο Οδυσσεύς Ανδρούτσος, ο Κολοκοτρώνης. Υποθέσατε λοιπόν, κύριοι γερουσιασταί, ότι ο κ. Πρόεδρος λέγει: Εισερχόμεθα εις την Ημερησίαν Διάταξιν της νομοθετικής εργασίας. Θέλω να μου πήτε: Τι θα καταλάβουν από αυτό; Τίποτε. Υποθέσατε, ότι ανέρχονται εις το βήμα, να αγορεύουν, οπότε όλοι ημείς μετά βαθυτάτου σεβασμού θα τους ακούωμεν. Σας ερωτώ. Θα ήτο δυνατόν να ομιλήσουν την γλώσσαν, την οποίαν ομιλείτε σεις; Των αδυνάτων αδύνατον. Αυτοί ήσαν αγράμματοι. Ιδού τι με πείθει, ότι η γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένα όργανον του νου. Θα αντιστρεψω το παράδειγμα: Υποθέσατε ότι πραγματοποιείται η ανάστασις των νεκρών και ότι έρχται εδώ να μας επισκεφθή, εκ στοργής προς το τέκνον του - την Γερουσίαν - ο Λυκούργος, ο οποίος ήτο ο πρώτος εφαρμόσας τον θεσμόν της Γερουσίας και δια τούτο κακώς φέρομεν το σήμα του Περικλέους επί της κομβιοδόχης μας. Υποθέσατε, ότι έρχεται εδώ να αγορεύση. Σας ερωτώ; Θα καταλάβετε τίποτα από αυτά που θα λέγη; Εγώ τουλάχιστον δεν θα καταλάβω τίποτε. Ώστε, κύριοι γερουσιασταί, δι αυτών των σαφών, των απλών σκέψεων - και μη λησμονήτε το ρητόν "σοφόν το σαφές" - δι αυτών των δύο απλουστάτων σκέψεων, έλυσα δι' εμέ το πρόβλημα. Ότι, όσον το μυαλό μου γίνεται πιο δυνατό - και γίνεται λόγω μορφώσεως και ιδιοφυΐας βέβαια, αλλά και εκ γενετής - δεν είναι δυνατόν παρά και η γλώσσα μου να λέγη άλλα πράγματα, να ομιλή άλλως. Και τι την χαρακτηρίζει; Ότι έχει τάσιν με μίαν λέξιν να εκφράζη διανοήματα δια τα οποία ένας άλλος με κατωτέραν μόρφωσιν, χρειάζεται 10 λέξεις. Και αν η Γερουσία απετελείτο από Περικλείς, Σόλωνας, Πλάτωνας, αι σελίδες των πρακτικών της Γερουσίας μιας Συνόδου, δεν θα ήταν 3.000 αλλά μόνον 300...
Θα φέρω άλλο παράδειγμα: Ξεύρετε, ότι η γλώσσα του Θουκυδίδου δεν είναι η ίδια με την γλώσσαν του Ξενοφώντος, ούτε των μεταγενεστέρων; Τι σημαίνει αυτό; Ότι η πτώσις της γλώσσης συμβαδίζει με την πτώσιν του αρχαίου πολιτισμού. Επομένως δεν είναι σύμπτωμα η πτώσις και η φθορά της γλώσσης, αλλά παρακολουθεί την διανοητικήν και ψυχολογικήν πτώσιν...
Όταν εισήλθομεν εις την ναυτικήν σχολήν, προ 50ετίας τότε ήσαν εν χρήσει εις το ναυτικόν τα προστάγματα των βαρκάρηδων και καϊκτσήδων και Σία. Μόλις όμως ιδρύθη η ναυτική σχολή υπό του αειμνήστου Χαριλάου Τρικούπη και πλοιάρχου Ηλία Κανελλοπούλου (οφείλω αμφοτέρων τα ονόματα να αναφέρω μετά σεβασμού), μόλις ιδρύθη αυτή η ναυτική σχολή, εσπουδάσαμεν. Και δεν ήμεθα βέβαια του αυτού διανοητικού επιπέδου του καϊκτσή και του βαρκάρη, διότι εσπουδάσαμεν ανώτερα μαθηματικά, διαφορικόν και ολοκληρωτικόν υπολογισμόν, που σπάζει τα κόκκαλα, τριγωνομετρίαν, ανωτέραν άλγεβραν, αστρολογίαν και το μυαλό μας ωξύνθη, οξύνεται δε πρωτίστως από τα μαθηματικά. Τότε δεν εφαίνετο παράξενον ότι τα προστάγματα, τα οποία ελέγομεν, ήσαν γραμμένα εις την αρχαίαν ελληνικήν. "Άπωσον, αίρε, έα, πόντισον, ανάκρουε", προστάγματα εκφραστικώτατα, τα οποία χαιρόμεθα να αναγγέλλωμεν μεγαλοφώνως. Και όχι μόνον τα εννοούσαν, αλλά όταν απεφοίτων, θα τους εφαίνετο παράξενο, να τους έλεγαν "σία ή λάσκα". Λοιπόν, κύριοι γερουσιασταί, βασισθείς επ' αυτής της βάσεως, της εντελώς ιδικής μου, ότι νους ομιλεί, είπον ότι δεν ημπορεί, παρά η γλώσσα του Ελληνικού λαού να συμβαδίζη με την καλλιέργειαν του νού, και όχι μόνον αυτό, αλλά ο νους και αισθάνεται...
(Για την Παιδεία)
Αλλά από τας αερολογίας εις τα έργα, η απόστασις είναι μεγάλη. Μου αρέσει, εφ' όσον εσπούδασα τα μαθηματικά, πάσαν αερολογίαν να την βάζω στους αριθμούς και να κάμνω την εξίσωσιν. Κύριοι γερουσιασταί! Χρειαζόμεθα αμέσως να δαπανήσωμεν 6 δισ. δραχμών, δια να ημπορέσωμε να δώσωμεν εις τον λαόν την πνευματικήν εκείνην ανάπτυξιν, η οποία θα τον φέρει προς την κατεύθυνσιν αυτήν, ώστε να πλησιάση προς τον αρχαίον πολιτισμόν. Χρειάζονται μόνον δια τας εγκαταστάσεις δαπάνη 6 δισ. Έχομεν εδώ αντιπροσώπους του Πανεπιστημίου, ας μας είπουν, αν η δαπάνη δια την τελειότητα της ανωτέρας εκπαιδεύσεως, πρέπει να είναι κατωτέρα των 500 εκατομ., δια να ίσταται εις το ύψος των ξένων Πανεπιστημίων και των ξένων Πολυτεχνείων.
Επομένως κύριοι γερουσιασταί, όταν βλέπω, ότι από του 1898, οπότε έγινε ο πρώτος συμβιβασμός των δανείων μέχρι σήμερον που θα γίνη, προσεχώς, ο δεύτερος συμβιβασμός της δευτέρας χρεοκοπίας, εδαπανήσαμε περί τα 30 δισ. δραχμών δια τόκους δανείων, χωρίς τα χρεολύσια (τα χρεολύσια είναι χρήματα, τα οποία επήραμε, τα δίδομεν, αλλά ο τόκος είναι αερολογία, είναι αέρας), μου φαίνεται, ότι έχει κάποιαν ευθύνην ο πολιτικός κόσμος από του 1881 μέχρι σήμερον, διότι μόνον κατά την τελευταίαν πενταετίαν, και οφείλω να το είπω προς τιμήν της κυβερνήσεως των Φιλελευθέρων, έκαμεν η τελευταία αληθινόν άλμα προς τα πρόσω, εις την εκπαίδευσιν, το αποδεικνύει η στατιστική. Αλλά ακόμη είμεθα πολύ πίσω. Μόλις χθες κατώρθωσεν, αν είναι ακριβής η πληροφορία μου, ο υπουργός της Παιδείας να λάβη πίστωσιν δια 400 δημοδιδασκάλους. Πόσοι σας υπολείπονται, κ. υπουργέ, δια να συμπληρώσητε τας υπολοίπους θέσεις;
Το 1940 με την κήρυξη του πολέμου, ζήτησε την ανάκλησή του στο Πολεμικό Ναυτικό, που όμως δεν έγινε δεκτή από τον Αλ. Παπάγο και τον Ι. Μεταξά, παρότι τον ήξεραν πολύ καλά και οι δύο. Η πολεμική του εμπειρία θα αποδεικνυόταν πολύτιμη. Με την πικρία αυτή έζησε τα δύσκολα χρόνια της κατοχής μέχρι την 30η Μαΐου του 1946, οπόε άφησε την τελευταία του πνοή στο ΝΙΜΤΣ. Τάφηκε στον οικογενειακό τάφο του Ιακ. Τομπάζη στο Α΄Νεκροταφείο.
ΤΕΛΟΣ
Ο ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ, του Νικ. Δ. Νικολαΐδη, εκδ. ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ, 12/2001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου