Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

Αλφειός και Αρέθουσα

Ήταν απόγονος του Ήλιου και της Ρόδου, ο οποίος αφού σκότωσε τον αδελφό του Κέρκαφο σε κάποιο αγώνα, διώχτηκε από τις Ερινύες και αυτοκτόνησε στον ποταμό Νύκτιμο. Από τότε άλλαξε ονομασία και λέγεται Αλφειός.
Ο Αλφειός ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύας και πατέρας του Ορσίλοχου και παππούς του βασιλιά των Φαρών της Μεσσηνίας, Διοκλέα.
Σύμφωνα με άλλο μύθο, από τις όχθες Αλφειού έκλεψε ο Ερμής τα βόδια του Απόλλωνα. Επίσης, ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι στις όχθες του Αλφειού γεννήθηκε ο θεός Διόνυσος από τη Σεμέλη και το Δία.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, ο Αλφειός ήταν κυνηγός που αγάπησε την Αρέθουσα. 
Στη μυθολογία, η Αρέθουσα ήταν μία από τις νύμφες των δασών. Ήταν κόρη του Νηρέα και της Δωρίδας. Δεν ανταποκρίθηκε στην αγάπη του θεού Αλφειού και, όταν αυτός την καταδίωξε, κατέφυγε στη Σικελία, στην Ορτυγία, νησί κοντά στις Συρακούσες, όπου μεταμορφώθηκε από την Άρτεμη σε "πηγή" πλούσια σε γάργαρο νερό. Εν τω μεταξύ, ο Αλφειός μεταμορφώθηκε σε ισχυρό υποθαλάσσιο ποταμό (θαλάσσιο ρεύμα), την ορμητικότητα του οποίου δεν μπόρεσε να εμποδίσει ούτε ο Αδρίας (Αδριατικό πέλαγος), ώστε να ενώσει τα ύδατά του με εκείνα της πηγής της Αρέθουσας.
Ο μύθος αποτελεί αρχαιοελληνική συνειρμική ιδεατή ανθρωπόμορφη παράδοση της «ένωσης» των γλυκέων υδάτων ποταμών και πηγών που ρέουν στη θάλασσα. 


...Αργυρό τετράδραχμο με την κεφαλή της Αρέθουσας πλαισιωμένη από δελφίνια.
 Έργο του νομισματοκόπτη Κίμωνα.


Η πηγή Αρέθουσα υπάρχει στο νησάκι Ορτυγία κοντά στις Συρακούσες και οι Συρακούσιοι πίστευαν ότι τα νερά της χύνονται υπογείως στον ποταμό Αλφειό της Πελοποννήσου.
DP248115
Για την ερμηνεία  του ονόματος Αλφειός υπάρχουν δυο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη, η λέξη προέρχεται από το ρήμα αλφάνω που σημαίνει αποφέρω, κερδίζω. Μια τέτοια ερμηνεία συνάδει απόλυτα και προσδιορίζει με χαρακτηριστικό τρόπο  μια από τις  κύριες ιδιότητες  του συγκεκριμένου ποταμού που αποφέρει πλούτο και  παράγει κέρδη. 
Ωστόσο, και η δεύτερη ερμηνεία του ονόματός  του, την οποία μας παραδίδει ο Στράβων, φανερώνει μια ακόμη ιδιότητα του ποταμού να θεραπεύει τον αλφό, δερματική ασθένεια γνωστή ως "λεύκη", η οποία προσβάλει περιοχές του δέρματος αφήνοντάς τες  υπερβολικά λευκές.
villenave01177


Ο Θεός-Αλφειός ποταμός..

Ένας ερωτευμένος ποταμός.....
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι Αιγύπτιοι αποκαλούν την χώρα τους «Δώρο του Νείλου» και κανείς, σε όλον τον κόσμο, δεν τους το αμφισβητεί.
Αλλά και «Δώρο του Αλφειού» είναι η εύφορη, η ευλογημένη γή της Ηλείας  όπου ήρεμος και μεγαλοπρεπής ο Αλφειός τελειώνει την διαδρομή του και χύνεται στο Ιόνιο πέλαγος.
Η Αρχαία Ελληνική Μυθολογία έχει προσωποποιήσει τον ποταμό και βρίθει μύθων
 Κατά τον Πλούταρχο, ο Αλφειός ήταν απόγονος του Ηλίου και της Ρόδου. 
 Ο Όμηρος τον αποκαλεί "ΙΕΡΟΝ ΡΟΟΝ ΑΛΦΕΙΟΙΟ"
 Ο Αλφειός στην περιοχή, λατρευόταν σαν θεότητα ισάξια με το Δία! Για το λόγο αυτό απεικονιζόταν στο αέτωμα του ναού του Ολυμπίου
Ο Αλφειός  στο Αέτωμα του ναού του Δία.
 Στους εύηχους ομηρικούς στίχους συναντάμε το όνομά του Αλφειού. Ο Όμηρος παρουσιάζει το Νέστορα να κάνει θυσίες στο Δία, στον ιερό Αλφειό, στον Ποσειδώνα και στην Αθηνά. Κατατάσσεται δεύτερος ύστερα από τον πατέρα των θεών, τον Δία και πριν από τον Ποσειδώνα και την Αθηνά, τους τόσο ονομαστούς θεούς.
Το όνομα του Αλφειού, το συναντάμε σε πολλά έργα της αρχαίας ποίησης και πεζογραφίας. Πολλοί δημιουργοί αναφέρουν αυτόν τον ποταμό όπως είπαμε ο Όμηρος, στην Ιλιάδα και Οδύσσεια και στους ύμνους του ο Ησίοδος, ο Πίνδαρος στους επινίκιους ύμνους, ο Ηρόδοτος, ο Βακχυλίδης, ο  Ευρυπίδης στις τραγωδίες του, στις Όρνιθες ο Αριστοφάνης  και άλλοι πολλοί.
Επιπλέον σε αρχαία κείμενα παίρνουμε πολλές πληροφορίες π.χ. ότι κατά την Αρχαιότητα σύμφωνα με την περιγραφή του Πλίνιου, ο Αλφειός ήταν πλωτός από την εκβολή έως την περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας όπου έφταναν επισκέπτες και αθλητές με μικρά πλοία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Τα νερά και του Αλφειού χρησιμοποίησε ο Ηρακλής που κατασκεύασε το πρώτο τεχνικό φράγμα  για να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία, που πιθανόν βρίσκονταν στο Βούναργο (βούς + αγρός), όπως αντίστοιχα έγινε με τον Πηνειό στο Βουπράσιο (βούς + πράττω) Στη πρώτη περίπτωση σχηματίστηκε λίμνη που ο Παυσανίας αναφέρει ως Αέναον, και ήταν πολύ κοντά (1 Κm) από τα Λέτρινα. 




Αρέθουσα πηγή στη Σικελία


  Η μορφή του ποταμού έφτασε ως εμάς σε ρωμαϊκά ψηφιδωτά, όπως εκείνο που βρίσκεται στο μουσείο της Αντιόχειας καθώς και εκείνο που βρίσκεται στο Ελληνο-Ρωμαϊκό μουσείο της Αλεξάνδρειας και απεικονίζεται μαζί με την Αρέθουσα.
Στην Ιταλία πήραν τον μύθο του Αλφειού και της Αρέθουσας και έκαναν ένα μνημείο. Αντίθετα εμείς οι Ελληνες δεν ασχολούμαστε με τετοια ζητήματα.. Εμείς είμαστε απόγονοι των Αρχαίων και αυτό μας κάνει ανώτερους, την τύφλα μας λεω.....
Ακόμα και για τουριστικούς λόγους να το έκαναν στην Σικελία είναι σημαντικό  αξιοθέατο γνωστό σε όλο τον κόσμο...
Στην Ορτυγία της Σικελίας.Αλφειός-Αρεθουσα


Πραγματικό «μπουμπούκι» λοιπόν ο Αλφειός, αδελφοκτόνος και ερωτιάρης, φαίνεται ότι δεν αρκέστηκε μόνο στο κυνηγητό της Αρέθουσας αλλά - λίγο πριν, λίγο μετά, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά- έριξε τα βέλη του και στη θεά Αρτεμη. Φλογισμένος από το πάθος του, ο θεός-ποταμός έτρεξε -όπως αναφέρει ο θρύλος- στη λίμνη των Λετρίνων (σημερινή αποξηραμένη λίμνη Μουριάς) όπου η θεά με τις νύμφες έκαναν νυχτερινή γιορτή με λουλούδια και χορούς στις όχθες.

Η πονηρή θεά όμως τον αντιλήφθηκε και αμέσως -όπως λέει ο μύθος- άλειψε το πρόσωπό της αλλά και τα πρόσωπα των νυμφών με λάσπη κι έτσι ο ερωτευμένος ποταμός δεν μπόρεσε να ξεχωρίσει την αγαπημένη του κι έφυγε άπραγος....
"Την Άρτεμη τραγουδήστε κόρες που αποφεύγει τον Αλφειό" έγραψε η Τελέσιλλα( λυρική ποιήτρια από το Άργος που έζησε τον 3ο αιώνα π.Χ.) 

Ο ποταμός Αλφειός τα πρώιμα μυθολογικά χρόνια, έκβαλε στον βαθύ κόλπο της Σκαφιδιάς που ήταν και το φυσικό λιμάνι της Ολυμπίας, καθώς εμποδιζόταν από τα ισχυρά νότια κύματα να εκβάλει στην κοντινή θάλασσα, που εκβάλει σήμερα. Μετά, με τις προσχώσεις άλλαξε πολλές φορές εκβολές, άλλοτε στο Καβούρι, στο Καταράχι, στη Σπιάνζα, ως τη σημερινή του μορφή. 
Ο ανεξάρτητος σήμερα ποταμός Ιάρδανος (Λαγκάδι της Κυράς) ήταν παραπόταμος του Αλφειού και ονομαζόταν Εινοπεύς.  
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους το ποτάμι ονομαζόταν Αλφέας. 
Οι Φράγκοι, επηρεασμένοι από τα κάρβουνα που έβγαιναν στις όχθες του, τον ονόμαζαν Καρμπόν (Carbon). 
Αργότερα και για πολλά χρόνια επικράτησε το όνομα Ρουφιάς. 






http://wikipedia.org
http://homouniversalisgr.blogspot.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου