Λύκιοι: Ένας αρχαίος λαός της Μικρασίας

Οι Λύκιοι παραμένουν ένας από τους πιο αινιγματικούς λαούς της αρχαιότητας, επειδή δεν υπάρχουν πολλά διασωθέντα γραπτά μνημεία του πολιτισμού τους.

Από τα λίγα όμως που υπάρχουν συμπεραίνουμε ότι πρόκειται για έναν ιδιαίτερο πολιτισμό.Υπάρχουν πάνω από 20 περιοχές με τάφους ξεχωριστής αρχιτεκτονικής λαξευμένους σε βράχους.

Οι Λύκιοι ήταν αρχαίος λαός που έδωσε το όνομα του σε μια μεγάλη περιοχή της Μικράς Ασίας όπου και κατοικούσε, την Λυκία.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Παυσανία οι Λύκιοι ήταν Κρήτες που μετανάστευσαν στην Μικρά Ασία. Η μυθολογία λέει ότι ο Σαρπηδόνας με τον Μίνωα φιλονίκησαν για το ποίος θα γίνει βασιλιάς, και επικράτησε ο Μίνωας διώχνοντας από την Κρήτη τον Σαρπηδόνα. Ο Σαρπηδόνας παίρνοντας μαζί του και αυτούς που τον υποστήριζαν πήγε στην Μικρά Ασία σε μια περιοχή που ονομαζόταν Μιλυάδα. Ο Σαρπηδόνας εγκαταστάθηκε εκεί μαζί με τον λαό του, οι ίδιοι οι Λύκιοι ονόμαζαν τον λαό τους Τερμίλαι μέχρι που ήρθε στην περιοχή ο Αθηναίος Λύκος, γιος του Πανδίονα και αδελφός του Αιγέα. Ο Λύκος πήρε τη εξουσία όταν πέθανε ο Σαρπηδόνας στον Τρωικό πόλεμο και από αυτόν ονομάστηκε Λυκία η χώρα και Λύκιοι ο λαός.

Η Λυκία βρισκόταν στα νότια της σημερινής Μικράς Ασίας, περίπου στην επαρχία της Αττάλειας.

Ονομάστηκαν Λύκιοι από τον θεό τους τον Λύκιο Απόλλωνα.

Η λέξη λύκιος προέρχεται από το λήμμα λύκη που σημαίνει φως. Άρα λύκιος είναι αυτός που φέρνει το φως, που αφυπνίζει.

Ο πολιτισμός των Λυκίων καταγράφεται από τους αρχαίους Αιγύπτιους και τους Χετταίους (αρχαίος ιστορικός λαός).

Τον 6ο αιώνα απορροφήθηκαν από τον οίκο των Αχαιμενιδών που υπήρξε η σπουδαιότερη Περσική Δυναστεία.

Καστελλόριζο

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία του πολιτισμού τους είναι οι λαξευτοί τάφοι και χρονολογούνται τον 5ο αιώνα π.Χ.

Λυκιακοί τάφοι στα Πάταρα

Αυτοί οι τάφοι λαξεύτηκαν πάνω σε έναν βράχο και αποτελούν ένα καταπληκτικό θέαμα. Λέγεται ότι οι Λύκιοι πίστευαν σε ένα φτερωτό πλάσμα που θα τους μετέφερε στη μετά θάνατον ζωή γι' αυτό και έφτιαχναν τους τάφους τους ψηλά σε βράχους.

Ένα ακόμα ιδιαίτερο στοιχείο είναι η αρχιτεκτονική και η διακόσμησή τους.

Συνήθως είναι διώροφοι ή και τριώροφοι με τριγωνική στέγη και η πρόσοψή τους θυμίζει τα σπίτια των Λυκίων.

Λυκιακοί τάφοι στην Ανδριάκη (Τσάι Αγζί), το λιμάνι των Μύρων (Ντεμρέ) της Λυκίας.

Πολλοί έχουν ανάγλυφη διακόσμηση ενώ στο εσωτερικό τους έχουν μεγάλων διαστάσεων σαρκοφάγους με παραστάσεις από την καθημερινή ζωή.

Συνήθως ήταν οικογενειακοί τάφοι ώστε οι δεσμοί αίματος να διατηρούνται και μετά θάνατον. Παρόμοιοι τάφοι βρίσκονται και σε άλλα μέρη της Μεσογείου, όπως στην Πέτρα της Ιορδανίας και την Κυρηναική της Λιβύης. Επίσης ένας καλοδιατηρημένος τάφος βρίσκεται στο Καστελλόριζο - Μεγίστη.

Μοναδικό χαρακτηριστικό είναι και οι σαρκοφάγοι.

Ενώ δηλαδή οι σαρκοφάγοι είναι συνηθισμένοι στην αρχαιότητα, στους τάφους των Λυκίων το μέγεθος τους είναι μοναδικό.

Αποτελούνται από τρία μέρη: τη βάση, τον θάλαμο και την οροφή.

Οι σαρκοφάγοι που έχουν διασωθεί σήμερα και διατηρούνται σχεδόν ανέπαφοι ανήκουν στη Ρωμαϊκή εποχή, είναι μικρότερες σε μέγεθος και λιγότερο στολισμένες με παραστάσεις.

Σε πολλές περιπτώσεις οι νεκροί θάβονται με τους δούλους τους που τοποθετούνται κάτω από τον κύριο θάλαμο. Πολλές σαρκοφάγοι βρέθηκαν και εκτός τάφων ώστε να βλέπουν άμεσα τον ουρανό.

Η πιο ασυνήθιστη μορφή τάφων είναι η επιτύμβια στήλη.

Πρόκειται για την αρχαιότερη μορφή τάφων που χρησιμοποιήθηκε για σημαντικούς δυνάστες και βρίσκονται στην Δυτική Λυκία.

Οι τάφοι αυτοί αποτελούνται από έναν μονόλιθο που στενεύει προς την κορυφή και χτίστηκαν πάνω σε μια μικρή βάση. Έχουν δυο θαλάμους τον έναν πάνω στον άλλον.

Ο άνω θάλαμος είναι ο τάφος.

Ο τάφος του Αμύντα στην Τελμησσό -  Μάκρη σημερινή Φετίγιε.

Το κάτω μέρος είναι διακοσμημένο με ανάγλυφες παραστάσεις.

Η πιο γνωστή επιτύμβια στήλη είναι ο τάφος του Harpy στην πόλη Ξάνθος, πρωτεύουσα της Λυκίας. Οι ανάγλυφες παραστάσεις σε αυτόν τον τάφο είναι γύψινα εκμαγεία, ενώ οι πρωτότυπες βρίσκονται στο βρετανικό μουσείο.

Στην Τελμησσό

Οι Λύκιοι δεν υπάρχουν σήμερα, όμως οι τάφοι τους μας αποκαλύπτουν πολλά για τον πολιτισμό τους. Οι ανάγλυφες παραστάσεις με θέμα την καθημερινότητα, η φροντίδα των νεκρών αλλά και η μοναδική αρχιτεκτονική και κατασκευαστική ικανότητά τους, ρίχνουν φως στο μοναδικό πολιτισμό των Λυκίων.

Λυκιακοί τάφοι στα Μύρα της Μικράς Ασίας

Λυκιακός τάφος που φέρει ανάγλυφες παραστάσεις άρματος με φτερωτά άλογα.

Ο Τάφος των Αρπυιών_ Λυκιακός τάφος, πιθανότατα του βασιλιά της Ξάνθου, που πήρε το όνομα του από τις ανάγλυφες παραστάσεις γυναικείων μορφών που θεωρήθηκε ότι αναπαριστούσαν Άρπυιες,

Λυκιακός τάφος με ανάγλυφο λέοντα, στην Ξάνθο της Μικράς Ασίας.
Τμήμα του μνημείου φυλάσσεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.

Λυκιακός τάφος στην Ξάνθο

Στην Τελμησσό - Μάκρη

λεπτομέρεια από λυκιακό τάφο στην Ξάνθο

http://olympospress.blogspot.gr

http://wikimapia.org

http://el.travelogues.gr

http://www.livius.org